عنوان پروژه:

برنامه ملی تدوین و تالیف کتب پیش منبع علمی ایران:

کتب علمی سال ایران برای انتشار 4000 مقاله مروری در قالب 200 عنوان کتاب با فصول 20 گانه قابل ایندکس مستقلبراساس تولیدات علمی اساتید، محققان و دانشجویان فعال در دانشگاه ها، شبکه های علمی، پژوهشگاه ها، پژوهشکده ها، مراکز تحقیقاتی، انجمن های علمی کشور

سازمان پیشنهاد دهنده:
هلدینگ ونداد

صاحب ایده و تهیه و تنظیم:
دکتر حسن خانی ایوریق
قائم مقام رئیس هلدینگ ونداد

مقدمه
دستيابي به آرمانهاي بلند نظام مقدس جمهوري اسلامي ايران مستلزم تلاش همه جانبه در تمام ابعاد فرهنگي، علمی، اجتماعي و اقتصادي است. از اين رو تدوين و اجراي برنامه هاي پيشرفت در بازه هاي زماني معين و اختصاص منابع لازم براي تحقق اهداف اين برنامه ها از لوازم ضروري احراز جايگاهي در شأن ايران اسلامي است. از سوي ديگر مقولۀ علم و فناوري از مهم ترين زيرساخت هاي پیشرفت كشور و ابزار جدي رقابت در عرصه هاي مختلف است. به اين ترتيب تحقق آرمان هاي متعالي انقلاب اسلامي ايران نظير احياي تمدن عظيم اسلامي، حضور سازنده، فعال و پيشرو در ميان ملت ها و كسب آمادگي براي برقراري عدالت و معنويت در جهان در گرو پيشرفتي همه جانبه در علم است؛ علمي كه داراي سه شاخصۀ عدالت، معنويت و عقلانيت است.
تحقق این هدف نیازمند ترسیم نقشة راهي است که در آن نحوة طی مسیر، منابع و امکانات لازم، تقسیم کار در سطح ملی و الزامات طی اين مسیر به طور شفاف و دقیق مشخص شده باشد. در ترسیم اين نقشه كوشش شده، تا با الهام گیری از اسناد بالادستي و بهره گیری از ارزشهای بنیادین استخراج شده و توجه به اهداف راهبردی نظام جمهوری اسلامی ایران، چشم انداز علم و فناوری در افق 1404 هجری شمسی تبیین شود. در این چشم انداز، «جمهوری اسلامی ایران با اتكال به قدرت لايزال الهي و با احياي فرهنگ و برپايي تمدن نوين اسلامي- ايراني براي پيشرفت ملي، گسترش عدالت و الهام بخشي در جهان، کشوری برخوردار از انسان هاي صالح، فرهيخته، سالم و تربيت شده در مكتب اسلام و انقلاب و با دانشمنداني در تراز برترين هاي جهان؛ توانا در توليد و توسعۀ علم، فناوري و نوآوري و به كارگيري دستاوردهاي آن و پيشتاز در مرزهاي دانش و فناوري با مرجعيت علمي در جهان» خواهد بود.
رهبر معظم انقلاب اسلامي با دركي هوشمندانه از ظرفيت كشور در ايفاي اين نقش خطير و نيز با اشراف بر امكانات و استعدادهاي عظيم موجود در كشور، خواستار هدف گذاري دقيق در زمينۀ علم و فناوري و برنامه ريزي هاي عملياتي، زمانبندي شده و يكپارچه در سطوح مختلف اين عرصه شده اند. ايشان در تأكيدات مكرر خود بهترين بهره برداري از مجموعۀ منابع كشور را براي طي حركتي منظم و پيوسته از وضعيت موجود به جايگاه علمي آرماني را در قالب نقشۀ جامع علمي كشور مطالبه نموده اند. اين تأكيدات در كنار رهنمودهاي سالهاي گذشتۀ معظم له با مضامين جنبش نرم افزاري و نهضت توليد علم و نيز انتظار جدي ايشان براي اهتمام و جديت در مسير پيشرفت علمي كشور موجب گرديد در راستای اجرایی کردن این برنامه و تاکيد بر عملياتي كردن نقشه جامع علمي کشور جهت رسيدن به اهداف سند چشم انداز ايران 1404 از طريق تالیف کتب پیش منبع براساس تولیدات علمی اساتید و محققان کشور، افق هاي جديدی را جهت ارتقاء رتبه علمی ایران ترسيم نمايیم كه اين امر مهم با كمك همه اساتيد ارزشمند و دانشجويان و كاركنان گرامي دانشگاهها و در سايه تلاش و پشتكار همه دست اندركاران كشور امكان پذير خواهد شد و هدف از تهيه و تدوین اين برنامه در دراز مدت، رسيدن به چشم انداز جمهوري اسلامي ايران در سال 1404 مي باشد كه تلاش شده تا ارزش هاي اسلامي، ايراني، بومي و اخلاقي در آن مورد توجه قرار گيرد.

بررسی سوابق انتشار علمی
برای قیاس و سنجش علم تولید شده توسط هر فرد و تعیین نقش هر جامعه در ایجاد و بسط دانش، موارد زیادی از قبیل مجموعه تحقیقات، میزان پژوهش‌های کاربردی، تعداد کتب چاپ شده، تعداد مجلات علمی بررسی شده، میزان ثبت اختراعات، تعداد مراکز رشد فناوری، کنفرانس‌ها، مجلات علمی و بسیاری شاخص‌های دیگر در نظر گرفته شد. با این‌همه امروزه مهم‌ترین شاخص‌های تولید علم را دو شاخص، یکی تعداد مقالات علمی نمایه شده و دیگری تعداد استنادها و ارجاعات علمی انجام شده به هر مقاله در نظر گرفته‌اند. تعداد مقالات نمایه شده بیانگر رشد کمی تولیدات علمی و استناد‌های انجام شده به هر مقاله گواه میزان اثربخشی مقاله مذکور یا به عبارتی دیگر بیانگر سطح کیفی آن مقاله است. توجه بخش خصوصی به نشر داده‌های علمی و سرمایه‌گذاری‌های کلان در این زمینه، انحصار مراکز آکادمیک و انجمن‌های علمی را نسبت به داده‌های علمی از بین برد و به جای آن دیدگاه نسبتا تجاری مالکین اطلاعات علمی را جایگزین کرد. به این طریق انواع و اقسام ناشرین و شرکت‌های بزرگ بین‌المللی تجاری ایجاد شدند که کارشان ثبت و نشر مقالات و مستندات تولید شده توسط دانشگران تمامی کشورها در یکی از انواع بی‌شمار مجلات و نشریات گوناگون‌شان است.
امروزه برخی از ناشرین تجاری علمی به‌منظورحفظ دیدگاه‌های مالی و سودجویی خود، از هر طریق اخلاقی یا غیراخلاقی به‌دنبال چاپ و نشر مقالات و داده‌های علمی نویسندگان و اندیشمندان جهان هستند. به‌عنوان نمونه ژورنال «Molecules» با دریافت 500 دلار از هر نویسنده حاضر به چاپ هر نوشته‌ای است؛ برخی نشریات پزشکی عربی هم در ازای دریافت 2000 ریال سعودی آماده چاپ مقالات هستند و برخی مجلات نسبتا معروف علمی به واسطه صلاحدید‌های فروش منطقه‌ای خود در کشوری مانند چین حاضر به قبول مقالاتی زیر استاندارد تعریف شده از نویسندگان چینی هستند. مسئله آمیخته شدن دیدگاه‌های تجاری و نشر داده‌های علمی، خود مشکل بزرگی برای تولید علم شده است به طوری که امروزه صاحبان اطلاعات علمی کم و بیش نقش مؤثر و تعیین‌کننده خود را از دست داده و تا حدود زیادی بازیچه رقابت بین مالکین اطلاعات علمی شده‌اند.
آنچه گفته شد از مهم‌ترین محورهایی است که دغدغه‌ نوشتار حاضر قرار گرفته و سعی شده با هرچه عینی کردن مثال‌ها با توسل به آمار و اطلاعات گوشه‌ای از واقعیت‌های حال حاضر فضای علمی کشور و برخی از نهادهای علمی به بررسی گذاشته شود. متولیان آموزش و تحقیقات کشور با توجه به مشکلات سال‌های جنگ و با شروع دوره بازسازی، از طریق تاسیس انواع متنوعی از دانشگاه‌ها و دوره‌های مختلف شبانه و روزانه، به ویژه با دایر شدن دوره‌هاى دکترا در بسیاری از رشته‌های دانشگاهی، قبل از هر چیز به سراغ خرید انواع پایگاه‌های اطلاع‌‌رسانی و ژورنال‌های الکترونیک علمی از ناشرین و شرکت‌های تجاری ارائه دهنده این منابع رفتند. بدین ترتیب پای انواع شرکت‌های ارائه دهنده منابع علمی و ناشرین الکترونیک تجاری از قبیل ««Elsevier»،«Springer» ، «Proquest»، «Wiley»، «Blackwell» به کشور باز شد.
پس از گذشت چند سال از رخنه این شرکت‌ها به کشور و تثبیت آن نزد دانشگاهیان، به کندی امکان دسترسی به نشریات الکترونیک برخی از مراکز و انجمن‌های معتبر علمی جهانی نظیر IEEE و ACS وJHUP و AIAA و APA و ACM و… نیز برای دانشگاهیان فراهم آمد که این دسته دوم دارای ماهیت و هویتی آکادمیک و علمی بودند. دیدگاه مالی و سودجویانه ناشرین و شرکت‌های تجاری از یکسو و تشویق بی‌رویه افراد به انتشار مقاله در نشریات بین‌المللی، گرو گرفتن ارتقاء شغلی و منوط کردن ارتقاء مالی افراد به تعداد مقالات چاپ شده و تأکید بیش از حد بربالا بردن آمار مقالات به هرشکل و قیمت ممکن، باعث شد که در برخی موارد همه هم و غم دانشگاهیان مصروف بالابردن آمار ثبت مقالاتشان در نشریات بین‌المللی علمی بدون در نظر گرفتن نتایج کاربردی آن برای مملکت شود. در این بین شرکت‌های فوق نیز بیکار نمانده و از انواع راه‌ها پذیرای خیل اندیشمندان تشنه تولید مقاله شدند.
به این ترتیب روند ارائه مقالات به مجامع بین‌المللی، به‌جای توجه به مطرح شدن در نشریات وابسته به انجمن‌های علمی جهان، به سمت شرکت‌های تجاری ارائه‌دهنده منابع علمی و متأسفانه نشریات بین‌المللى کم اهمیت‌ترگرایش یافت. هر چند بسیاری از مقالات ارائه شده در سطح بین‌المللی از شایستگی علمی کاملی برخوردار بوده و هستند‌ و درخشش آنها در جهان باعث سر‌افرازی کشور در سطح بین‌المللی شده است و آمار ارجاعات علمی (‍Citations) سایر دانشمندان در سراسر دنیا به این مقالات مبین اهمیت آنهاست؛ اما روی سخن این نوشته بیشتر متوجه روند غالب در زمینه تولید و ارائه مقالات برای نشریات بین‌المللی کم اهمیت است. بالا رفتن آمار مقالات کشور در بین نشریات بین‌المللی، ضرورت دسترسی به شبکه‌ و سیستمی برای بررسی و ثبت نتایج این مسابقه را فراهم آورد. به این ترتیب و به راهنمائی کارگزاران داخلی، همان ناشرین تجاری- علمی، ضرورت دسترسی کشور به پایگاه‌های نمایه‌سازی‌ چون مؤسسه اطلاعات علمی ISI درگوش متولیان آموزش و تحقیقات کشور خوانده شد.
ISI یا مؤسسه اطلاعات علمی «Institute for Scientific Information» واقع در فیلادلفیای آمریکا یک مؤسسه‌ غیرانتفاعی است که حدود پنجاه سال است توسط بخش خصوصی آن کشور اداره می‌شود. مهم‌ترین وظیفه این سازمان فهرست نویسی از مقالات و سایر داده‌های علمی منتشر شده در منابع و مجلاتی است که خود، آنها را ارزشیابی کرده و به رسمیت بشناسد. از این‌طریق ISI امکان ارائه آمارهای تحلیلی متنوع و قیاس کردن فعالیت‌های علمی مراکز گوناگون و حتی کشورها را نسبت به یکدیگر فراهم آورده است. این مؤسسه به‌عنوان یکی از مؤسساتی که در زمینه نمایه‌سازی‌ علوم فعالیت می‌نماید، به مدد مبنا قرار گرفتن نتایج بررسی‌ها و اطلاعات آماری آن، نزد کلیه مسئولین و پژوهشگران کشورکاملا شناخته شده است.
ISI به مدد بانک اطلاعاتی خود حدود 9000 مجله در 167 مقوله از علوم محض را تحت عنوان SCI، حدود 1700 مجله را در54‌ مقوله از علوم اجتماعی تحت‌ عنوان SSCI و در نهایت حدود 1000 مجله در 30 مقوله از هنر و علوم انسانی را تحت عنوان A & HSCI بدون در نظر گرفتن نشریات تکرار شده در هر مقوله نمایه‌سازی‌ کرده و از این طریق به محققان این امکان را می‌دهد که از پیشینه تحقیقاتی موضوعات مختلف و نیز از آخرین تحولات و پیشرفت‌های علمی دانشگاه‌ها، کشورها و رشته‌ها سریعا مطلع شوند. طبق تعریف مقرر است که هر مجله پیش از آنکه از سوی ISI انتخاب یا رد شود، مورد ارزیابی دقیق قرار گیرد. در این خصوص فاکتورهای زیادی اعم از کیفی و کمی در ارزیابی مجلات برای تحت پذیرش قرار گرفتن در ISI دخیل هستند.
قبل از هر چیز مواردی از قبیل بین‌المللی بودن و مقام علمی هیأت تحریریه، هیأت داوران و نویسندگان مجله مورد بررسی قرار می‌گیرد، سپس رعایت مقررات و استانداردهای بین‌المللی نشر و نحوه ارائه مقاله بررسی خواهد شد. در این مرحله مواردی از قبیل مدت زمان نشر مجله در بازه‌های مشخص زمانی، داشتن عناوین، چکیده، کلید واژگان مقالات به زبان انگلیسی، فرایند داوری شخصی و داده‌های مورد استناد مقاله همگی منظور می‌شوند. به‌منظور بررسی مختصات و ویژگی‌های مؤسسه اطلاعات علمی ISI و تحلیل روند ممیزی‌ها و داوری‌های انجام شده جهت پذیرش و نمایه‌سازی‌ مقالات در این مؤسسه، تحقیقی توسط گروهی از دانشگاهیان مقطع دکتری دانشگاه صنعتی شریف انجام شد. برای این منظور ابتدا از طریق برنامه‌ای موسوم به «Paper Generator» که توسط تعدادی از دانشجویان رشته نرم افزار دانشگاهMIT تهیه شده است، مقاله‌ای تولید شد. برنامه Paper Generator به‌ترتیبی تهیه شده است که با وارد کردن اسم هر شخص و زدن دکمه‌ای بلافاصله مقاله‌ای به‌صورت خودکار به نام آن فرد تولید می‌شود. مقاله تولیدی ظاهری منطبق بر اصول و استانداردهای بین‌المللی نشر دارد و عنوان آن در یکی از زمینه‌های علوم کامپیوتری یا ریاضیات است.
هر چند جملات مقاله تولید شده در نگاه نخست به لحاظ کلیات گرامری زبان انگلیسی صحیح به‌نظر می‌رسند، لیکن بدون داشتن اطلاعات فنی در زمینه ریاضیات یا کامپیوتر و تنها با اندکی دقت بر متن مقاله و مداقه بر چکیده آن بلافاصله مشخص می‌شود که این جملات در ترکیب خود هیچ مفهومی را دنبال نکرده و کاملا فاقد معنی هستند. گروه تحقیق پس از تولید چنین مقاله‌ای آن را به نام نویسنده‌ای فرضی به ثبت رساند و پس از طی کردن دقیق تمامی مراحل ارائه و ثبت مقاله، آن را برای مجله «Applied Mathematics and Computation» یا AMC ارسال کردند. مجله AMC از مجلات به‌خصوصی است که توسط ناشر معروف Elsevier به چاپ می‌رسد و در سال‌های اخیر بسیار مورد توجه و مقبولیت اساتید و دانشجویان کشور قرارگرفته است. متأسفانه و در کمال تعجب، گروه تحقیق شاهد پذیرش مقاله مذکور در مجله AMC بعد از گذشت 20 روز از زمان ارسال آن شد. از همه مهم‌تر آنکه گروه داوران ویراستاران و ممیز‌های مجله AMC و همین‌طور تمام دست‌اندرکاران روند پیچیده پذیرش و ارزیابی مؤسسه اطلاعات علمی ISI ( طبق تعریف) هیچ ایراد علمی‌ یا غیرعلمی از مقاله مذکور نگرفته بودند و آن را برای استفاده در گنجینه دانش بشری از طریق پایگاه «Sciencedirect» در اختیار بشریت قرار دادند!
مقاله مذکور پس از آنکه بیش از شش ماه از طریق پایگاه مذکور قابل دریافت بود و بعد از آنکه گروه تحقیق از طریق پایگاه اطلاع‌رسانی دانشگاه شریف مطلب را به اطلاع عموم رساندند، با اطلاع و گزارش شرکت داخلی ارائه‌کننده پایگاه «Sciencedirect» و «Elsevier» و «ISI» به ناشرین فوق، متن مقاله را از روی پایگاه‌های فوق پاک کردند. توجه به این نکته ضروری است که اصولا ماهیت ISI ماهیتی صد در صد علمی نیست، لذا از نظر این شرکت ضرورتی ندارد که تمامی مجلات آن دارای ارزش علمی قابل توجهی باشند. مضافا اینکه درخصوص عملکرد ناشرین تجاری همانگونه که اشاره شد، همواره احتمال دخالت برخی ملاحظات مالی و تجاری نیز وجود دارد. لذا از ابتدا استناد تام به چنین اطلاعاتی و محور قرار دادن چنین مبنایی برای کشور کاملا غلط بوده است. به این ترتیب راهی را که برخی متولیان آموزش‌عالی و تحقیقات کشور به خیال خود برای تقویت بنیان علمی کشور برگزیده و بر آن اصرار ورزیده‌اند و متأسفانه هنوز هم می‌ورزند، راهی درست برای رسیدن به سر منزل مقصود نبوده است.
اینکه محققی بتواند بدون داشتن مدرکی موجه در زبان انگلیسی و آموزش‌های نگارشی لازم و بدون حضور در سمینار‌های بین‌المللی، در عرض مدتی کمتر از یک سال با 18 دانشگاه و مرکز تحقیقاتی دنیا‌ همکاری کند و 38 مقاله درباره 9 مقوله (Category) مختلف از علوم را در 12 مجله علمی سراسر دنیا منتشر کند نه تنها عجیب نیست بلکه دقیقا منطبق بر خط‌مشی ارائه شده دو دهه اخیر مدیران اجرایی وزارت علوم است؛ فرایندی که از یک سو مسئله تحقیق را از ابتدا تا مرحله نتیجه‌گیرى و انتشار آن منوط به فواید مادى حاصل از تحقیق براى «محقق» کرد و از سویی دیگر تعداد مقالات هر فرد را به‌عنوان معیار مهمی برای استخدام‌ها و ارتقای اعضای هیأت‌های علمی مشخص کرد. روشن است در چنین شرایطی آهنگ تولید علم در دانشگاه‌ها به سمت انجام تحقیقاتی نظری و غیرکاربردی و انتشار مقالاتی تزئینی به‌منظور بالا بردن آمار مقالات ایرانی در مجلات کم اهمیت عضو ISI سوق یافته و از ارائه مقاله به انجمن‌های تخصصی علمی و مراجع معتبر علمی و حتی جنبش اصلی تولید علم در دنیا جدا بماند.
متأسفانه عدم‌آگاهى و توجه برخی مسئولان به مسئله استناد‌ یا ارجاع به‌خود هرچند منجر به پیشرفت ظاهری کشور در مجامع بین‌المللی شد، لیکن خود از منظری دیگر اعتبار علمی کشور را مخدوش کرد. اصولاً ارجاعات علمی انجام شده به مقالات یک پژوهشگر یا نویسنده را عامل مهمی در ارزش آن مقاله می‌دانند. این مسئله علی‌الخصوص در مورد رشته‌های علوم پایه، مهندسی، پزشکی، دامپزشکی و کشاورزی که شیوه آموزش و پژوهش در آنها در همه جای دنیا سرشتی تقریباً هماهنگ و یکسان دارد صادق است چرا که به راحتی از طریق تعداد ارجاعات انجام شده به هر مقاله میزان اهمیت آن مقاله مشخص می‌شود. مسلم است که آمار ارجاعات برون مرزی، شاخص و سنجه دنیا پسندی برای تشخیص کیفیت و اهمیت مقالات علمی هر فرد یا کشور بوده و مشخص است که بالا بودن آمار « ارجاع به‌خود» سندی است بر این که ما همچنان در تولید علم راه‌های نرفته‌ای داریم. بررسی آماری میزان ارجاعات انجام شده به مقالات کشور مبین نکات مهمی است. طبق آخرین آمار‌های انتشار یافته درسال ۱۹۹۹ تعداد استناد‌های صاحبان مقالات چاپ شده ایرانى به مقاله هاى خودشان حدود ۵۲ درصد بوده است به‌ترتیبی که بعد از اوکراین، ایران به‌عنوان دومین کشور از لحاظ ارجاع به‌خود مشخص شده است. در حالی که این آمار براى نویسندگان و استادان آلمانى 30 درصد، فرانسوى 29 درصد، عربستانى 28 درصد و آمریکایى 22 درصد است. از سویی دیگر، نکته قابل تامل اینکه میزان استناد نویسندگان و متفکران سایر کشورها به مقالات ایرانی در سال‌های اخیر سیر نزولی تأسف باری را نمایش می‌دهد. در این خصوص نسبت استناد به مقالات نویسندگان و استادان ایرانى از میزان 10/71 درصد درسال ۱۹۷۹ به تدریج کاهش یافته و به 0/12 درصد در سال ۲۰۰۱ رسیده است.
چنین امری نمایش دهنده این نکته است ‌که تشویق‌هاى مادى صرفاً به کمیت تولید مقاله‌ها افزوده و دقیقا از کیفیت آنها کاسته است. آمار بالای ارجاع به‌خود در کشور، نشانه عدم‌ارتباط با علم جهانی و پنهان ماندن زوایای مهم کیفی در راه‌ها و روش‌های تولید علم است که بیرون آمدن از آن بازنگری‌ اساسی در نگاه سیاست گذاران علمی کشور طلب می‌کند. شايد در آخر بايد چنين افزود كه هرچند افزايش بودجه‌اي و حمايت‌هاي مالي دولت مي‌تواند قدم مثبتي براي ارتقاي رتبه علمي دانشگاه‌هاي ايران باشد ولي تغيير در تفكر مديريتي و تطبيق آن با نيازهاي روز كشور و شرايط جهاني نيز از جمله ضرورت‌‌هايي است كه مي‌تواند راه را براي دانشگاه‌هاي ايران بيش از اين باز كند. در این راستا طرح توجیهی ” راه اندازی پایگاه الکترونیکی و ناشر بین المللی خاص کشورهای جنبش غیر متعهدها ” مشابه با پایگاههای مطرح علمی دنیا نظیر pubmed ، scopus،Elsevier و … می تواند علاوه بر چاپ جدید ترین مقالات علمی دانشمندان این کشورها در این ژورنالها بدون پرداخت هزینه های گزاف چاپ مقالات در ژورنالهای بدون اعتبار به ارتقای سطح تولید علم ایران و سایر کشورها کمک کند.

مشخصات برنامه تدوین و تالیف کتب پیش منبع علمی ایران
برای انتشار 4000 مقاله مروری در قالب 200 عنوان کتاب با فصول 20 گانه قابل ایندکس مستقل

1- نام کتب به فارسی:
کتاب سال علمی ایران

2- نام کتب به انگليسي:
IRAN Scientific Year Book

3- نام مخفف کتب به انگليسي:
ISY BOOK

4- آدرس سایت انتشارات:
WWW.VANDADPUB.COM

5- صاحب امتياز انتشارات:
انتشارات ونداد به مدیر مسئولی سرکار خانم آمنه قربانی و مدیر بخش علمی جناب آقای دکتر حسن خانی

6- ترتيب انتشار کتب:
کلیه کتب مزبور بطور سالانه منتشر می گردد.

7- زبان انتشار کتب:
زبان انتشار کتب مزبور به فارسی و انگلیسی می باشد.

8- گستره توزيع کتب:
گستره توزیع کتب مزبور در سطح ملی و بین المللی است.

9- زمينه ها یا حیطه های کتب:
بخش اول: کشاورزی، بیولوژی و علوم زیستی
بخش دوم: شیمی
بخش سوم: مهندسی
بخش چهارم: علم مواد
بخش پنجم: پزشکی
بخش ششم: فیزیک، ستاره شناسی و ریاضیات
بخش هفتم: علوم جامعه شناسی

10- ضرورت برنامه تدوین و تالیف کتب پیش منبع علمی ایران برای انتشار 4000 مقاله مروری در قالب 200 عنوان کتاب با فصول 20 گانه قابل ایندکس مستقل
اساتید و محققان ایرانی، با تولید بیش از 26000 مقاله در سال در چندین سال گذشته توانسته اند جایگاه تثبیت شده ای در حوزه علمی در منطقه جنوب غربی آسیا و خاورمیانه بدست آورند که این امر نشان از پویایی علمی در میان اساتید و محققان کشور دارد. اما هنوز با تولید کتب منبع تمام ایرانی فاصله زیادی داریم. با توجه به فرمایشات مقام معظم رهبری مندرج شده در نقشه جامع علمی کشور برای انتشار کتب علمی رفرانس تا سال 1404 ، بنظر می رسد تولید کتب پیش منبع با مشارکت علمی اساتید و محققان فعال در دانشگاه ها، شبکه های علمی، پژوهشگاه ها، پژوهشکده ها، مراکز تحقیقاتی، انجمن های علمی، بطور سالانه می توانیم پایه های محکمی برای تولید کتب منبع در کشور ایجاد نمائیم. در این برنامه، کتب مزبور بطور سالانه با برند مشترک دانشگاه ها، شبکه های علمی، پژوهشگاه ها، پژوهشکده ها، مراکز تحقیقاتی، انجمن های علمی مشارکت کننده در برنامه منتشر خواهد شد. هر کتاب دارای یک تیم سردبیری مستقل در هر سال می باشد و هر فصل از این کتب توسط اساتید و محققان دانشگاه ها، شبکه های علمی، پژوهشگاه ها، پژوهشکده ها، مراکز تحقیقاتی، انجمن های علمی مشارکت کننده در برنامه تالیف و منتشر خواهد شد. با توجه به انتشار مستقل هر فصل از کتب دویست گانه مزبور، این برنامه قابلیت انتشار و ایندکس 4000 مقاله در سال را دارد که می تواند نقش به سزایی در تولیدات علمی کشور چه از نظر کمی و چه از نظر کیفی داشته باشد.

11- اهداف تدوین کتب:
هدف اصلی
تدوین و انتشار کتب پیش منبع بر اساس تولیدات علمی اساتید و محققان فعال در دانشگاه ها، شبکه های علمی، پژوهشگاه ها، پژوهشکده ها، مراکز تحقیقاتی، انجمن های علمی کشور
هدف فرعی
1- شناسایی اساتید و محققان برجسته و فعال در دانشگاه ها، شبکه های علمی، پژوهشگاه ها، پژوهشکده ها، مراکز تحقیقاتی، انجمن های علمی کشور

2- تجمیع اطلاعات علمی در مقالات منتشر شده توسط اساتید و محققان فعال در دانشگاه ها، شبکه های علمی، پژوهشگاه ها، پژوهشکده ها، مراکز تحقیقاتی، انجمن های علمی کشور

3- ایجاد شبکه های علمی مجازی برای مشارکت دادن هر چه بیشتر اساتید و محققان فعال در دانشگاه ها، شبکه های علمی، پژوهشگاه ها، پژوهشکده ها، مراکز تحقیقاتی، انجمن های علمی کشور در تولیدات علمی

4- ارتقای جایگاه کیفی مقالات علمی منتشر شده توسط اساتید و محققان فعال در دانشگاه ها، شبکه های علمی، پژوهشگاه ها، پژوهشکده ها، مراکز تحقیقاتی، انجمن های علمی کشور

5- ارتقای جایگاه کمی مقالات علمی منتشر شده توسط اساتید و محققان فعال در دانشگاه ها، شبکه های علمی، پژوهشگاه ها، پژوهشکده ها، مراکز تحقیقاتی، انجمن های علمی کشور

هدف کاربردی
ایجاد هماهنگی های بین بخشی و تجمیع منابع انسانی و علمی لازم برای تولید کتب منبع علمی براساس دانش بومی و ایرانی در طول چهار سال آینده

12- مخاطبين کتب:
الف) مخاطبان در سطح ملی:
قوای سه گانه نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران
فرهنگستان های علمی کشور
دانشگاه هاي كشور
پژوهشگاه ها، پژوهشکده ها و مراكز تحقيقاتي
سازمان ها، موسسات، ادارات و شركت هاي دولتي و غير دولتي
سازمان هاي مردم نهاد
و دیگر دوستداران علم در سطح ملی

ب) مخاطبان در سطح بین المللی:
سازمان های بین المللی
دولت های مختلف جهان
دانشگاه هاي مختلف جهان
پژوهشگاه ها، پژوهشکده ها و مراكز تحقيقاتي مختلف جهان
سازمان ها، موسسات، ادارات و شركت هاي دولتي و غير دولتي مختلف جهان
سازمان هاي مردم نهاد مختلف جهان
و دیگر دوستداران علم در سطح بین المللی

13- محل تامين بودجه مورد نياز براي انتشار کتب:
این کتب بصورت OPEN ACCESS منتشر می گردد و با سرمایه گذاری نویسندگان و انتشارات ونداد منتشر می گردد.

14- مشخصات دانشگاه ها، پژوهشگاه ها، پژوهشکده ها، مراکز تحقیقاتی، و انجمن هاي علمی همكار کتب:
بنیاد نخبگان استان مازندران

15- امکانات مورد نیاز برای تولید کتب:
سایت اصلی انتشارات
سامانه الکترونیکی انتشار کتب
تبلیغات مناسب جهت مشارکت علمی اساتید و محققان فعال در دانشگاه ها، شبکه های علمی، پژوهشگاه ها، پژوهشکده ها، مراکز تحقیقاتی، انجمن های علمی کشور
ایجاد کنسرسیون علمی و اجرایی جهت تحقق اهداف تبیین شده
سفارش موضوع به مشارکت دهندگان و نویسندگان
داوری و تایید علمی مقالات مرتبط با کتب
فرایند صفحه آرایی و تولید کتاب
فروش و ارسال کتاب

16- حیطه ها و عناوین پیشنهادی کتب:
ردیف نام کتاب به فارسی نام کتاب به انگلیسی
بخش اول:
کشاورزی، بیولوژی و علوم زیستی – Agricultural, Biological and other life Sciences
1 مهندسی کشاورزی Agricultural Engineering
2 کشاورزی Agronomy
3 علوم دامی Animal Science
4 علوم آبزیان Aquatic Science
5 بیوشیمی و زیست شناسی مولکولی Biochemistry & Molecular Biology
6 زیست شناسی Biology
7 بیوفیزیک Biophysics
8 بیوتکنولوژی و میکروب شناسی کاربردی Biotechnology & Applied Microbiology
9 سلول Cell
10 بوم شناسی Ecology
11 حشره شناسی Entomology
12 علوم محیطی Environmental Sciences
13 علوم و صنایع غذایی Food Science & Technology
14 علوم جنگل Forest Science
15 ژنتیک Genetics
16 ژن Gene
17 ژئوشیمی و ژئوفیزیک Geochemistry & Geophysics
18 زمین شناسی Geology
19 باغبانی Horticulture
20 زیست شناسی دریایی و آب شیرین Marine & Freshwater Biology
21 میکرب شناسی Microbiology
22 علوم و فناوری نانو Nanoscience & Nanotechnology
23 علوم اعصاب Neuroscience
24 علوم گیاهی Plant Sciences
25 علوم خاک Soil Science
بخش دوم:
شیمی – Chemistry
26 شیمی تجزیه Analytical Chemistry
27 شیمی کاربردی Applied Chemistry
28 الکتروشیمی Electrochemistry
29 شیمی معدنی و هسته ای Inorganic & Nuclear Chemistry
30 شیمی دارویی Medicinal Chemistry
31 شیمی آلی Organic Chemistry
32 شیمی فیزیک Physical Chemistry
33 فرآیند شیمی و تکنولوژی Process Chemistry and Technology
بخش سوم:
مهندسی – Engineering
34 اتوماسیون و کنترل سیستم Automation & Control Systems
35 مهندسی پزشکی Biomedical Engineering
36 مهندسی شیمی Chemical Engineering
37 مهندسی عمران و شهرسازی Civil Engineering
38 علوم کامپیوتر Computer Science
39 مهندسی برق و الکترونیک Electrical & Electronic Engineering
40 انرژی Energy
41 مهندسی محیط زیست Environmental Engineering
42 زمین شناسی مهندسی Geological Engineering
43 مهندسی صنایع Industrial Engineering
44 مهندسی ساخت و تولید Manufacturing Engineering
45 مهندسی دریا Marine Engineering
46 مهندسی مکانیک Mechanical Engineering
47 متالورژی و مهندسی متالورژی Metallurgy & Metallurgical Engineering
48 مهندسی هسته ای Nuclear Engineering
49 مهندسی اقیانوس Ocean Engineering
50 مهندسی نفت Petroleum Engineering
51 رباتیک Robotics
52 نرم افزار Software
بخش چهارم:
علم مواد – Materials Sciences
53 کامپوزیت Composite
54 بلور شناسی Crystallography
55 علوم مواد Materials Science
56 علوم پلیمر Polymer Science
بخش پنجم:
پزشکی – Medicine
57 اعتیاد Addiction
58 ایدز و اچ.آی.وی AIDS and HIV
59 آناتومی و ریخت شناسی Anatomy & Morphology
60 علوم رفتاری Behavioral Sciences
61 محاسبات زیستی Biostatistics
62 خون Blood
63 پستان Breast
64 سرطان Cancer
65 آموزش پیشگیری از سرطان Cancer Education
66 بیماری های مزمن Chronic Diseases
67 بیوشیمی بالینی Clinical Biochemistry
68 ایمینولوژی بالینی Clinical Immunology
69 علوم آزمایشگاهی بالینی Clinical Laboratory Science
70 مغز و اعصاب بالینی Clinical Neurology
71 تغذیه بالینی Clinical Nutrition
72 روان شناسی بالینی Clinical Psychology
73 پزشکی سنتی و مکمل Complementary Medicine
74 مراقبت های بحرانی Critical Care
75 دندان پزشکی Dentistry
76 پوست Dermatology
77 درمان دیابت Diabetic Medicine
78 رژیم درمانی Diet Therapy
79 حوادث و سوانح Disaster
80 طراحی دارو Drug Design
81 دارو Drug
82 جنین شناسی و سلول های بنیادی Embryology and stem cells
83 فوریت های پزشکی Emergency Medicine
84 خدمات فوریت های پزشکی Emergency Medical Services
85 دندان پزشکی Endodontics
86 غدد و متابولیسم Endocrinology and Metabolism
87 آندوسکوپی Endoscopy
88 پزشکی محیط و کار Environmental and Occupational Medicine
89 اپیدمیولوژی Epidemiology
90 پزشکی مبتنی بر شواهد Evidence-Based Medicine
91 چشم Eye
92 پزشک خانواده Family Medicine
93 پزشکی قانونی Forensic Medicine
94 گوارش و کبد Gastroenterology & Hepatology
95 ژن تراپی Gene Therapy
96 پزشکی سالمندان Geriatrics and Elderly Medicine
97 خدمات سلامت Health Sciences
98 بهبود زخم Healing
99 قلب Heart
100 آموزش و ارتقای سلامت Health Education and Promotion
101 عدالت در سلامت Health equity
102 انفورماتیک سلامت Health Informatics
103 سیاست گذاری سلامت Health Policy
104 خون شناسی Hematology
105 مدیریت و مراقبت بیمارستانی Hospital Administration and Care
106 عفونت Infection
107 بیماری های عفونی Infectious Diseases
108 کبد Liver
109 لیزر پزشکی Lasers in Medicine
110 سرطان خون Leukemia
111 ریه Lung
112 ماساژ درمانی Massage Therapy
113 نانوبیوتکنولوژی پزشکی Medical Nano-Biotechnology
114 آموزش و تدریس پزشکی Medical Education and Training
115 سلامت روان Mental Health
116 تجهیزات پزشکی Medical Instruments and Supplies
117 علوم مغز و اعصاب پزشکی Medical Neuroscience
118 فیزیک پزشکی Medical Physics
119 میکروب شناسی پزشکی Medical Microbiology
120 جراحی مغز و اعصاب Neurosurgery
121 پزشکی هسته ای Nuclear Medicine
پرستاری
122 تغذیه و رژیم های غذایی Nutrition & Dietetics
123 چاقی Obesity
124 زنان و زایمان Obstetrics and Gynecology
125 مراقبت های دوران بارداری Prenatal care
126 دندان پزشکی ترمیمی Operative Dentistry
127 پزشکی و جراحی دهان Oral Surgery & Medicine
128 گوش، حلق و بینی Otorhinolaryngology
129 ارتوپدی و بیومکانیک Orthopedics and Biomechanics
130 پزشکی درد Pain Medicine
131 انگل شناسی Parasitology
132 آسیب شناسی Pathology
133 کودکان Pediatrics
134 مراقبت های جنین و نوزاد Perinatology and Neonatology
135 فارماکوگنوزی Pharmacognosy
136 فارماکولوژی Pharmacology
137 کنترل کیفیت صنایع دارویی Pharmaceutical Quality Control
138 فناوری های صنایع دارویی Pharmaceutical Technology
139 طب فیزیکی و توانبخشی Physical Medicine and Rehabilitation
140 جراحی ترمیمی Plastic Surgery
141 پزشکی پیشگیری Preventive Medicine
142 روان پزشکی Psychiatry
143 بهداشت عمومی Public Health
144 اشعه درمانی Radiation therapy
145 فناوری های رادیولوژی و سونوگرافی Radiological and Ultrasound Technology
146 توانبخشی Rehabilitation
147 مراقبت های تنفسی Respiratory Care
148 روماتولوژی Rheumatology
149 پزشکی اجتماعی Social Medicine
150 پزشکی ورزشی Sports Medicine
151 جراحی Surgery
152 جراحی قفسه سینه Thoracic Surgery
153 سم شناسی Toxicology
154 پزشکی گرمسیری Tropical Medicine
155 ارولوژی و نفرولوژی Urology & Nephrology
156 جراحی عروق Vascular Surgery
157 دامپزشکی Veterinary Medicine
بخش ششم:
فیزیک، ستاره شناسی و ریاضیات – Physics, Astronomy and Mathematics
158 علوم و فناوری صوت Acoustical Science and Technology
159 ریاضیات کاربردی Applied Mathematics
160 فیزیک کاربردی Applied Physics
161 نجوم و اختر فیزیک Astronomy & Astrophysics
162 فیزیک محاسباتی Mathematical Physics
163 فیزیک هسته ای Nuclear Physics
164 علم و فناوری هسته ای Nuclear Science & Technology
165 نورشناسی Optics
166 فیزیک ذرات Particles Physics
167 طیف سنجی Spectroscopy
بخش هفتم:
علوم اجتماعی -Social Sciences
168 مدیریت و بازاریابی Administration and Marketing
169 اقتصاد کشاورزی و منابع طبیعی Agricultural and Natural Resource Economics
170 تجارت Business
171 جرم شناسی Criminology
172 توسعه، تغییرات فناوری و رشد اقتصادی Economic Development, Technological Change, and Growth
173 سیستم های اقتصادی Economic Systems
174 تاریخ اقتصادی Economic History
175 برق Electric Power
176 حفاظت از انرژی و محیط زیست Energy Conservation and Environment
177 سیاست انرژی، کسب و کار و اقتصاد Energy Policy, Business and Economics
178 شیمی محیط زیست، مواد و فرایندها Environmental Chemistry, Substances and Processes
179 نظارت بر محیط زیست و تجزیه و تحلیل Environmental Monitoring and Analysis
180 تکنولوژی محیط زیست، سیاست و مدیریت Environmental Technology, Policy and Management
181 اقتصاد مالی Financial Economics
182 اقتصاد عمومی و آموزش General Economics and Teaching
183 فناوری های سبز و پاک Green and Clean Technologies
184 بهداشت، آموزش و رفاه Health, Education and Welfare
185 بهداشت، ایمنی و محیط زیست Environmental Health
186 حقوق بشر Human Rights
187 سازمان صنعتی Industrial Organization
188 اقتصاد بین الملل International Economics
189 کار و اقتصاد جمعیتی Labor and Demographic Economics
190 قانون Law
191 حقوق و اقتصاد Law and Economics
192 زبان شناسی Linguistics
193 اقتصاد کلان و اقتصاد پولی Macroeconomic and Monetary Economics
194 سیستم های مدیریت اطلاعات Management Information Systems
195 روش های کمی و محاسباتی Mathematical and Quantitative Methods
196 اقتصاد خرد Microeconomics
197 اقتصاد عمومی Public Economics
198 انرژی تجدید پذیر و فن آوری های جایگزین Renewable Energy and Alternative Technologies
199 استراتژی و مدیریت استراتژیک Strategy and Strategic Management
200 اقتصاد شهری، روستایی و منطقه ای Urban, Rural and Regional Economics

بزودی مشخصات سایت مستقل کتب علمی سال ایران رونمایی و از طریق این سایت اعلام می گردد.

مطالب آموزشی تکمیلی این پروژه بزودی در این سایت ارائه می شود.