برنامه ملی ثبت و انتشار تجارب و کارکردهای مطلوب نظام سلامت

عنوان پروژه:

برنامه ملی تجارب و کارکردهای مطلوب نظام سلامت

Iranian National Program for Best Practices of Health System

سازمان پیشنهاد دهنده:
هلدینگ ونداد

صاحب ایده و تهیه و تنظیم:
دکتر حسن خانی ایوریق
قائم مقام رئیس هلدینگ ونداد

خلاصه برنامه ملی تجارب و کارکردهای مطلوب نظام مراقبت های اولیه بهداشتی:

با توجه به نقش اندک پرسنل غیر عضو هیات علمی در مقایسه به جمعیت قابل توجه آنها در تولیدات علمی وزارت، و نیز با عنایت به عدم مستند سازی علمی در نظام سلامت کشور در طول سی سال گذشته که تبعات جبران ناپذیری در انتقال تجربیات ارزشمند سطوح مختلف وزارت و دانشگاه های علوم پزشکی تابعه داشته است بنظر می رسد برنامه ملی تجارب و کارکردهای مطلوب نظام مراقبت های اولیه بهداشتی بتواند با اجزای مختلف راه اندازی شده خود نقش ارزنده در مستندسازی عملکرد نظام سلامت کشور و به تبع تولید مقالات علمی از تجربیات ارزشمند پرسنل این وزارت با به ثبت رساندن، ارزیابی کردن و انتشار سالانه هزاران تجریه و کارکرد مطلوب یا خوب در حوزه نظام مراقبت های اولیه بهداشتی ایران در سامانه پورتال ملی تجارب و کارکردهای مطلوب نظام مراقبت های اولیه بهداشتی و نیز صدها مقاله فارسی یا انگلیسی در حوزه مزبور در مجلات بین المللی تجارب و کارکردهای مطلوب نظام مراقبت های اولیه بهداشتی به زبان های فارسی یا انگلیسی تا رتبه زیر ده تولیدات علمی در سطح بین المللی در یک برنامه پنج ساله با رویکرد به کشورهای منطقه مدیترانه شرقی و بر پایه سند چشم انداز 1404 داشته باشد.

لذا با عنایت به چالش های ذیل در نظام سلامت کشور:

1) کسب جایگاه کنونی ایران در تولیدات علمی با صرف هزینه های میلیاردی

2) نقش انحصاری اعضای محترم هیات علمی دانشگاه های علوم پزشکی در تولیدات علمی کشور

3) عدم بکار گیری پرسنل و داوطلبان نظام سلامت کشور در تولیدات علمی کشور

4) عدم مستند سازی نظام سلامت کشور در طول سی سال گذشته

فرصت های ذیل قابل دسترس نظام سلامت کشور می باشد.

1) حرکت در جهت استقرار عملکرد مبتنی بر شواهد (EBP) در ساختار اجرایی نظام سلامت براساس انجام مطالعات اقدام پژوهی(Action research)

2) مستند سازی و انتقال تجارب و کارکردهای نظام سلامت براساس انجام مطالعات اقدام پژوهی(Action research)

3) ارتقای جایگاه علمی ایران تا رتبه دهم تولیدات علمی در سطح بین المللی در یک برنامه سه ساله با ظرفیت سازی تولید سالانه هزاران مقاله گزارشی در نظام سلامت

4) برقراری یک رویکرد جدید در روابط بین الملل ایران با کشورهای خارجه بالاخص کشورهای مدیترانه شرقی

کلیات برنامه ملی تجارب و کارکردهای مطلوب نظام مراقبت های اولیه بهداشتی

بیان مسئله برنامه

نظام مراقبت‌های اولیه بهداشتی، عبارت است از مراقبت‌های ضروری و اساسی در زمینه سلامت که برای همه افراد و خانواده‌ها قابل دسترسی باشد. این خدمات بخش اصلی نظام بهداشتی و توسعه اقتصادی اجتماعی، همچنین اولین سطح تماس فرد، خانواده و جامعه با نظام سلامت کشورها به ویژه کشورهای در حال توسعه از جمله ایران است. کوشش‌های اولیه در جهت اجرای برنامه مراقبت اولیه بهداشتی، بسیار کارآمد و مؤثر بود ولی با گذر زمان و ایجاد تحولات شگرف در ساختارهای جمعیتی و کسب تجارب متعدد در زمینه مشکلات جدید سلامتی و تغییر نگرش انسان‌ها در زمینه سلامت و انتظارات آنها در دریافت خدمات اولیه مناسب‌تر از سیستم‌های اولیه بهداشتی منجر شد تا اصلاحاتی پیرامون اجرای آن در کشورها صورت گیرد. پس از گذشت 30 سال از اعلامیه آلماآتا، سازمان بهداشت جهاني در سال 2008 با گزارشی با عنوان، مراقبت‌هاي اوليه بهداشتی، حالا بيشتر از هر وقت ديگر، به مراقبت‌های بهداشتی اولیه پرداخته، بر اهميت و قابليت اجرايي آن در همه كشورها تأكيد كرده است. در این گزارش چنين آمده است، در شرایط امروز نسبت عظيمي از منابع براي خدمات درماني خرج مي‌شود، و پيشگيري و ارتقای سلامت كه مي‌تواند هفتاد درصد از بار جهاني بيماري‌ها را كم كند، ناديده گرفته مي‌شود. در ابتدای قرن بیست و یکم هدف‌های توسعه هزاره که نقش عوامل متعدد اجتماعی در سلامت و اهمیت آنها را در توسعه پایدار جهان امروز به روشنی تبیین نموده است، را می‌توان نقطه شروع به چرخش و برگشت به سیستم‌های سلامت حمایتی در مسیر اهداف عالیه مراقبت‌هاي بهداشتي اوليه دانست. نظام مراقبت اولیه بهداشتی در ایران از سال 1363 در قالب شبکه‌های بهداشتی درمانی در شهرستان‌های مختلف استقرار یافت و از سال 1384 نیز پزشکان خانواده در این سیستم به کار گرفته شدند که امکان دسترسی بهتری برای مردم فراهم نموده است. شبکه بهداشتی درمانی ایران شهرت بین المللی دارد و به کرات مورد بازدید و تمجید کارشناسان سازمان‌های بین المللی قرار گرفته است. این شبکه در حال حاضر از طریق بیش از 18 هزار خانه بهداشت، 2500 مرکز بهداشتی درمانی روستایی، 2300 مرکز بهداشتی درمانی شهری و فعالیت بیش از 28 هزار بهورز، دسترسی مستقیم صد در صدی جمعیت شهری و بیش از 86 درصدی جمعیت روستایی را به مراقبت‌های اولیه بهداشتی فراهم کرده است. هم اکنون، مراقبت‌های اولیه بهداشتی، از قبیل مراقبت مادر و کودک، تنظیم خانواده، بیماریابی و پیگیری، خدمات بهداشت محیط، بهداشت حرفه‌ای، بهداشت مدارس و بهداشت دهان و دندان، بهداشت روان از طریق خانه‌های بهداشت و مراکز بهداشتی درمانی صورت می‌گیرد. در نهايت مي‌توان گفت كه بخش بهداشت و درمان در ايران براي دستيابي به اهداف عاليه خود نيازمند به كارگيري ابزارها و روش‌هاي مختلف در ارائه خدمات و مديريت آن است. از سوی ديگر با توجه به حساسيت اهداف اين بخش و همچنين محدوديت منابع، استفاده از رويكردهاي مختلف در اصلاح مداوم نظام سلامت جهت دستيابي به عدالت در سلامت امري ضروري است. در چنين چرخه گريزناپذير، تغيير و بهبود مستمر، تعامل و استفاده از نظرات و دستاوردهاي ساير محققان و صاحب نظران و به ویژه پرسنل وزارت بهداشت نقش مؤثري ايفا مي‌نمايد. در اين راستا، به نظر می‌رسد حلقه گمشده‌ای در جهت حفظ، ارتقاء و انتقال تجارب بیش از 26 ساله پرسنل شریف، سخت کوشش و دلسوز نظام مراقبت اولیه بهداشتی ایران وجود دارد. در همین راستا مرکز تحقیقات کاربردی سلامت همگانی دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی خراسان شمالی با حمایت و مشارکت دفتر آموزش و ارتقای سلامت، معاونت بهداشت، وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی بر آن شد تا در جهت پاسداری از تمام دستاوردهای عظیم حوزه سلامت کشور و انتقال آن به نسل جوان خوش فکر و خوش نیت نظام جمهوری اسلامی ایران، موجبات شکوفایی و سربلندی هر چه بیشتر نظام مراقبت اولیه بهداشتی ایران به عنوان یک الگوی جهانی باشد. بدین منظور برنامه ملی تجارب و کارکردهای مطلوب نظام مراقبت‌های اولیه بهداشتی ایران طراحی گردید، تا شاید بتواند مبنایی برای ثبت داده‌ها و پایگاهی برای انجام مطالعات مداخله گر جامعه محور و مبتنی بر شواهد برای حصول ایده به عمل در نظام مراقبت‌های اولیه بهداشتی ایران باشد.

پيش زمينه برنامه در سطح ملی و بین المللی

برنامه ملی تجارب و کارکردهای مطلوب نظام مراقبت های اولیه بهداشتی جهت مستند سازی نظام سلامت براي اولين بار در سطح ملي و بین المللی طراحی و اجرا شده است.

ضرورت برنامه

قابل ذکر است از تعداد پرسنل بیش از 400 هزار نفری وزارت متبوع شاید کمتر از ده درصد عضو محترم هیات علمی دانشگاه های تابعه می باشند که در حال حاضر نقش اصلی تولید علم بعهده این تعداد اندک می باشد و جمعیت بیش از 300 هزار نفری پرسنل نقش بشیار اندکی در تولید علم دارند. لذا نظر به اهمیت و نقش ارزنده برنامه ملی تجارب و کارکردهای مطلوب نظام مراقبت های اولیه بهداشتی در مستندسازی عملکرد نظام سلامت کشور و به تبع تولید مقالات علمی از تجربیات ارزشمند پرسنل این وزارت می توان گفت این برنامه با سیاست گذاری، تدوین و گسترش فرایندهای اجرایی و ارتقایی مستد سازی عملکرد در سطح ملی می تواند موجبات دستیابی به جایگاه سیاسی، حقوقی و علمی ایران با ثبت رساندن، ارزیابی کردن و انتشار سالانه هزاران تجریه و کارکرد مطلوب یا خوب در حوزه نظام مراقبت های اولیه بهداشتی ایران در سامانه پورتال ملی تجارب و کارکردهای مطلوب نظام مراقبت های اولیه بهداشتی و نیز صدها مقاله فارسی یا انگلیسی در حوزه مزبور در مجلات بین المللی تجارب و کارکردهای مطلوب نظام مراقبت های اولیه بهداشتی به زبان های فارسی یا انگلیسی تا رتبه زیر ده تولیدات علمی در سطح بین المللی در یک برنامه پنج ساله با رویکرد به کشورهای منطقه مدیترانه شرقی و بر پایه سند چشم انداز 1404 را مهیا سازد.

لذا با این مقدمه می توان ضرورت های این برنامه را به شرح ذیل تعریف نمود:

1) شناسايي، تدوين، گسترش فرهنگ مستندسازی، و ارائه شفاف تر تجارب و كاركردهاي مطلوب نظام مراقبت های اولیه بهداشتی.

2) انتقال تجربیات و ایجاد فرصت هايی طلایی براي ايجاد شرايط مطلوب تر در ارائه خدمات نظام مراقبت های اولیه بهداشتی در سطح محلي، ملي، منطقه اي و بين المللي بالاخص کشورهای منطقه مدیترانه شرقی.

3) تبیین دیپلماسی سلامت به عنوان یک ابزار دیپلماتیک در روابط و مناسبات بین اللملی ایران بالاخص کشورهای منطقه مدیترانه شرقی.

4) ارتقای جایگاه ایران بعنوان یکی از تلاشگران عرصه سلامت و محوریت قراردادن نظام مقدس جمهوری اسلامی در ترویج فرهنگ سلامت در سطح ملی و بین المللی

5) اهدای سالانه جایزه ملی و بین المللی تجارب و کارکردهای مطلوب نظام مراقبت های اولیه بهداشتی

مخاطبان برنامه

مخاطبان

الف) در سطح ملی:

قوای سه گانه نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران

فرهنگستان های علمی کشور

دانشگاه هاي كشور

پژوهشگاه ها، پژوهشکده ها و مراكز تحقيقاتي

سازمان ها، موسسات، ادارات و شركت هاي دولتي و غير دولتي

سازمان هاي مردم نهاد

و دیگر تلاشگران عرصه سلامت در سطح ملی

ب) در سطح بین المللی:

سازمان های بین المللی

دولت های مختلف جهان

دانشگاه هاي مختلف جهان

پژوهشگاه ها، پژوهشکده ها و مراكز تحقيقاتي مختلف جهان

سازمان ها، موسسات، ادارات و شركت هاي دولتي و غير دولتي مختلف جهان

سازمان هاي مردم نهاد مختلف جهان

و دیگر تلاشگران عرصه سلامت در سطح بین المللی

تجربه و کارکرد مطلوب پیامد اقدام پژوهشی

تجارب و کارکرد مطلوب (Best practice )ها تکنیک های رسمی استاندارد شده، روش ها یا فرآیندهایی هستند که خود را در طول زمان برای انجام وظایف به اثبات رسانده اند. اغلب بر اساس ادراکات عمومی (عقل سلیم)، این عملکردها در جایکه هیچ روش خاصی رسمی وجود ندارد و یا روش موجود به میزان کافی اثر بخش نمی باشد، استفاده می شود. تجارب و کارکرد مطلوب ها از سوی برخی به عنوان یک چهارچوب تجاری برای توصیف روند در حال توسعه و پیروی از یک روش استاندارد انجام کارها که چندین سازمان می توانند استفاده کنند، در نظر گرفته شده است. تجارب و کارکرد مطلوب تقریبا در هر صنعت و حرفه ای استفاده می شوند. زمینه های قابل توجه عبارتند از توسعه فن آوری مانند نرم افزار جدید همچنین در ساخت و ساز، حمل و نقل، مدیریت بازرگانی، توسعه ی پایدار، و جنبه های مختلف مدیریت پروژه استفاده می شوند. همچنین تجارب و کارکرد مطلوب ها در مراقبت از سلامتی و درمان جهت ارائه مراقبت با کیفیت بالا و حصول به بهترین نتایج استفاده می شوند. ایده این است که با فرآیند مناسب، کنترل ها، و آزمایشات، نتیجه مورد نظر بتواند به طور موثرتری با مشکلات و عوارض پیش بینی نشده کمتری به انجام رسد. یا به عبارتی دیگر پیامد یا خروجی انجام مطالعات اقدم پژوهی همان تجارب و کارکرد مطلوب می باشد.

تعریف برنامه

با توجه به نقش اندک پرسنل غیر عضو هیات علمی در مقایسه به جمعیت قابل توجه آنها در تولیدات علمی وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی، و نیز با عنایت به عدم مستند سازی علمی در نظام سلامت کشور در طول سی سال گذشته که تبعات جبران ناپذیری در انتقال تجربیات ارزشمند سطوح مختلف وزارت و دانشگاه های علوم پزشکی تابعه داشته است بنظر می رسد برنامه ملی تجارب و کارکردهای مطلوب نظام مراقبت های اولیه بهداشتی بتواند با اجزای مختلف راه اندازی شده خود نقش ارزنده در مستندسازی عملکرد نظام سلامت کشور و به تبع تولید مقالات علمی از تجربیات ارزشمند پرسنل این وزارت با به ثبت رساندن، ارزیابی کردن و انتشار سالانه هزاران تجریه و کارکرد مطلوب یا خوب در حوزه نظام مراقبت های اولیه بهداشتی ایران در سامانه پورتال ملی تجارب و کارکردهای مطلوب نظام مراقبت های اولیه بهداشتی و نیز صدها مقاله فارسی یا انگلیسی در حوزه مزبور در مجلات بین المللی تجارب و کارکردهای مطلوب نظام مراقبت های اولیه بهداشتی به زبان های فارسی یا انگلیسی تا رتبه زیر ده تولیدات علمی در سطح بین المللی در یک برنامه پنج ساله با رویکرد به کشورهای منطقه مدیترانه شرقی و بر پایه سند چشم انداز 1404 داشته باشد. لذا دانش آموختگان و مشارکت کنندگان اين برنامه، قادر خواهند بود 1) اقدام پژوهشی را در فرایندهای اجرایی خود تبیین نموده و رهبری و مديريت و فعالیت مرتبط با خدمات نظام سلامت تعریف شده در محل خدمت خود با رویکردی دانش بنیان بر عهده بگيرند؛ 2) با مستند سازی تجارب و کارکردهای خود براساس عملکرد مبتنی بر شواهد موجبات گردش علمی را در سطح ملی افزایش دهند؛ 3) پيشرفته ترين سطح خدمات نظام سلامت مبتني بر شواهد را با استفاده از تجارب و کارکردهای مطلوب سطح همسطح خود به افراد و جوامع تحت پوشش خود ارائه دهند؛ 4) سيستم هاي ارائه خدمات و مراقبت به پذیرنده خدمات را طراحي، اجرا، مديريت و ارزيابي کنند؛ 5) همچنین با استفاده از رويکردهاي مبتکرانه، با به کارگيري و تلفيق پژوهش در عمل؛ فعاليت های بهداشتی و درمانی را تسهيل مي کنند تا بدين وسيله، سيستم ارائه مراقبت و پيامدهاي مراقبت از پذیرنده خدمات را بهبود بخشند.

اجزای برنامه

1) دبیرخانه دائمی ثبت و انتشار تجارب و کارکردهای مطلوب نظام مراقبت های اولیه بهداشتی

2) شبکه تحقیقات ثبت و انتشار تجارب و کارکردهای مطلوب نظام مراقبت های اولیه

3) پورتال ملی تجارب و کارکردهای مطلوب نظام مراقبت های اولیه بهداشتی ایران

4) مجله بین المللی تجارب و کارکردهای مطلوب نظام مراقبت های اولیه بهداشتی (به زبان فارسی)

5) مجله بین المللی تجارب و کارکردهای مطلوب نظام مراقبت های اولیه بهداشتی (به زبان انگلیسی)

ارزش ها و باورها (Values)

جوهره و تمركز توجه این برنامه، شخص (انسان) و مراقبت های اولیه بهداشتی است. انسان به عنوان كليتي مشتمل بر ابعاد جسمي، رواني، اجتماعي، و معنوي است كه توجه همزمان به ابعاد و ويژگي هاي ذكر شده بايد در راس توجه برنامه به عنوان ارائه دهنده خدمات مراقبتي و ارائه گیرنده خدمات قرار گيرد. دستيابي به بالاترين سطح كيفيت خدمات مراقبتي نيازمند پرسنل و داوطلبانی است است كه بتوانند با بر عهده گرفتن نقش رهبري مراقبت های اولیه بهداشتی براساس آموزه های ارتقای کیفیت و اقدام پژوهی پایه گذار تجارب و کارکردهای مطلوبی در تظام سلامت کشور در هر سطحی از ارائه خدمات باشند.

چشم انداز(Vision)

دستیابی به نیروی انسانی و داوطلبان نظام سلامت آموزش دیده و توانمند با رویکرد به فرایندهای اقدام پژوهی، مستند سازی تجارب و کارکردها بر اساس استقرار عملکرد مبتنی بر شواهد، تولید علم در نظام شبکه کشور در طی پنج سال آینده

رسالت (Mission)

تربیت نیروی انسانی و داوطلبان نظام سلامت با اهداف برنامه، استقرار عملکرد مبتنی بر شواهد (EBP) در ساختار اجرایی نظام سلامت، ارتقای جایگاه علمی ایران تا رتبه دهم تولیدات علمی در سطح بین المللی در یک برنامه سه ساله با ظرفیت سازی تولید سالانه هزاران مقاله گزارشی در نظام سلامت، برقراری یک رویکرد جدید در روابط بین الملل ایران با کشورهای خارجه بالاخص کشورهای مدیترانه شرقی

اهداف برنامه

الف) اهداف اصلی

1- از دیدگاه مدیریتی:

حرکت در جهت استقرار عملکرد مبتنی بر شواهد (EBP) در ساختار اجرایی نظام سلامت

2- از دیدگاه بهداشتی:

مستند سازی و انتقال تجارب و کارکردهای نظام سلامت

3- از دیدگاه تحقیقاتی:

ارتقای جایگاه علمی ایران تا رتبه دهم تولیدات علمی در سطح بین المللی در یک برنامه سه ساله با ظرفیت سازی تولید سالانه هزاران مقاله گزارشی در نظام سلامت

4- از دیدگاه بین المللی:

تبیین یک رویکرد جدید در روابط بین الملل ایران با کشورهای خارجه بالاخص کشورهای مدیترانه شرقی

ب) اهداف فرعي برنامه

1) شناسايي تجارب و كاركردهاي مطلوب نظام مراقبت های اولیه بهداشتی توسط تلاشگران عرصه سلامت در سطح محلي، ملي

2) ارائه شفاف تري از تجارب و كاركردهاي مطلوب نظام مراقبت های اولیه بهداشتی توسط تلاشگران عرصه سلامت در سطح محلي، ملي

3) تدوين و گسترش فرهنگ مستند سازی تجارب و كاركردهاي نظام مراقبت های اولیه بهداشتی توسط تلاشگران عرصه سلامت در سطح محلي، ملي

4) شناسايي و انتشار معيارهاي مناسب جهت ارزش گزاري، سنجش و ارتقای كيفيت تجارب و كاركردهاي مطلوب نظام مراقبت های اولیه بهداشتی توسط تلاشگران عرصه سلامت در سطح محلي، ملي

5) شناسايي فرصت هاي قابل دسترس با توجه به سیاست ها و برنامه های توسعه اي براي كمك به ايجاد شرايط مطلوب تر در ارائه خدمات و فعالیت های حقوق بشری توسط تلاشگران عرصه سلامت در سطح محلي، ملي

6) تدوين و گسترش فرهنگ عملگرايي براي گذر از مرحله ايده به عمل به جهت كسب يك تجربه و كاركرد مطلوب توسط تلاشگران عرصه سلامت در سطح محلي، ملي

پ) اهداف کاربردی

1) طراحی و راه اندازی سامانه مجازی پورتال تجارب و کارکردهای مطلوب نظام مراقبت های اولیه بهداشتی در سطح ملی و بین المللی

2) شناسایی تلاشگران عرصه سلامت در ایران و معرفی سامانه مجازی پورتال ملی تجارب و کارکردهای مطلوب نظام مراقبت های اولیه بهداشتی به آنان از طریق برگزاری کارگاه های آموزشی

3) جمع آوری تجارب و کارکردهای مطلوب نظام مراقبت های اولیه بهداشتی در قالب برگزاری همایش های استانی، منطقه ای، ملی و بین المللی تجارب و کارکردهای مطلوب نظام مراقبت های اولیه بهداشتی

4) جمع آوری و تدوین بزرگترین آرشیو رسانه ای از قبیل فناوری اطلاعات، صوتی، تصویری و دیجیتال تجارب و کارکردهای مطلوب نظام مراقبت های اولیه بهداشتی در قالب برگزاری اولین جشنواره ملی رسانه ای تجارب و کارکردهای مطلوب نظام مراقبت های اولیه بهداشتی

5) ایجاد کرسی های آزاد اندیشی تجارب و کارکردهای مطلوب نظام مراقبت های اولیه بهداشتی در سطح ملی و بین المللی جهت تبیین حقوقی، سیاسی و اجرایی اجزای نظام مراقبت های اولیه بهداشتی با رویکرد دانش محور

6) ایجاد شبکه علمی و تحقیقاتی تجارب و کارکردهای مطلوب نظام مراقبت های اولیه بهداشتی در سطح ملی و بین المللی جهت تبیین حقوقی، سیاسی و اجرایی اجزای نظام مراقبت های اولیه بهداشتی با رویکرد دانش محور

7) ایجاد دفاتر شهرستانی، استانی و بین المللی جهت ثبت و انتشار تجارب و کارکردهای مطلوب نظام مراقبت های اولیه بهداشتی

8) ایجاد مجله علمی و پژوهشی در زمینه تجارب و کارکردهای مطلوب نظام مراقبت های اولیه بهداشتی در سطح ملی و بین المللی

9) ایجاد جایزه سلامت توسط ایران در سطح ملی و بین المللی

فرایندهای اجرایی انجام شده برنامه ملی تجارب و کارکردهای مطلوب نظام مراقبت های اولیه بهداشتی

مرحله اول اقدام:

طراحی پروژه پورتال ملی تجارب و کارکردهای مطلوب نظام مراقبت های اولیه بهداشتی

مرحله دوم اقدام:

راه اندازی پورتال ملی تجارب و کارکردهای مطلوب نظام مراقبت های اولیه بهداشتی در هفته سلامت 1390 با حضور وزیر محترم بهداشت وقت

مرحله سوم اقدام:

برگزاری کارگاه های آموزشی به تعداد 30 کارگاه و 4000 نفر / ساعت جهت آشنایی اعضای محترم هیات علمی، محققان، دانشجویان، پرسنل و داوطلبین سلامت دانشگاه علوم پزشکی خراسان شمالی در طی سالهای 91-1390

مرحله چهارم اقدام:

جمع آوری 300 تجربه و کارکرد در قالب برگزاری اولین همایش ملی تجارب و کارکردهای مطلوب نظام مراقبت های اولیه ایران در مهرماه 1390

مرحله پنجم اقدام:

طراحی و راه اندازی بخش ثبت و انتشار تجارب و کارکردهای صوتی و تصویری پورتال ملی تجارب و کارکردهای مطلوب نظام مراقبت های اولیه بهداشتی

مرحله ششم اقدام:

تدوین برنامه عملیاتی ایجاد واحدهای ثبت تجارب و کارکردها در کلیه معاونتها و شبکه های بهداشتی و درمانی تحت پوشش دانشگاه علوم پزشکی خراسان شمالی (احیاء شوراهای HSR )

مرحله هفتم اقدام:

جمع آوری بیش از 1000 تجربه و کارکرد در قالب برگزاری دومین همایش ملی و اولین همایش بین المللی تجارب و کارکردهای مطلوب نظام مراقبت های اولیه بهداشتی

با حضور:

سازمان جهانی بهداشت منطقه مدیترانه شرقی

فدراسیون جهانی قلب

و 3 انجمن معتبر علمی

و 20 پژوهشکده یا مرکز تحقیقات معتبر دانشگاه های علوم پزشکی تهران، ایران، اصفهان، تبریز، بقیه الله

فرایندهای اجرایی در دست اقدام برنامه ملی تجارب و کارکردهای مطلوب نظام مراقبت ها اولیه بهداشتی

1) طراحی نسخه دوم پورتال ملی تجارب و کارکردهای مطلوب نظام مراقبت های اولیه بهداشتی (منطبق با سامانه جامع اطلاعات پژوهشی کشور)

2) طراحی و راه اندازی کلیه اجزای الکترونیکی برنامه ملی تجارب و کارکردهای مطلوب نظام مراقبت های اولیه بهداشتی

3) راه اندازی دبیرخانه دائمی ثبت و انتشار تجارب و کارکردهای مطلوب نظام مراقبت های اولیه بهداشتی در سطح ملی در وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی و فعال نمودن اجزای اصلی دبیرخانه (شورای عالی، کمیته های تخصصی، کارگره ها)

4) آموزش نیروی انسانی در قالب برگزاری کارگاه های مجازی و حضوری در سراسر کشور

5) ایجاد دفاتر دانشگاهی و شهرستانی جهت ثبت و انتشار تجارب و کارکردهای مطلوب نظام مراقبت های اولیه بهداشتی

6) برگزاری همایشهای استانی، منطقه ای، ملی و بین المللی

7) ایجاد شبکه علمی و تحقیقاتی تجارب و کارکردهای مطلوب نظام مراقبت های اولیه بهداشتی در سطح ملی و بین المللی جهت تبیین حقوقی، سیاسی و اجرایی اجزای ملی و بین المللی نظام مراقبت های اولیه بهداشتی با رویکرد عملکرد مبتنی بر شواهد (EBP)

8) برقراری جایزه تجارب و کارکردهای مطلوب نظام مراقبت های اولیه بهداشتی در سطح ملی و بین المللی

محتوای برنامه

بسته اول برنامه: دبیرخانه دائمی ثبت و انتشار تجارب و کارکردهای مطلوب نظام مراقبت های اولیه بهداشتی

معرفی دبیرخانه:

دبیرخانه دائمی ثبت و انتشار تجارب و کارکردهای مطلوب نظام مراقبت های اولیه بهداشتی به منظور دستیابی به اهداف عالیه برنامه ملی تجارب و کارکردهای مطلوب نظام مراقبت های اولیه بهداشتی با اجزای 1) دبیرخانه دائمی ثبت و انتشار تجارب و کارکردهای مطلوب نظام مراقبت های اولیه بهداشتی، 2) شبکه تحقیقات ثبت و انتشار تجارب و کارکردهای مطلوب نظام مراقبت های اولیه بهداشتی (البته بعد از تصویب شورای گسترش)، 3) پورتال ملی تجارب و کارکردهای مطلوب نظام مراقبت های اولیه بهداشتی ایران، 4) مجله بین المللی تجارب و کارکردهای مطلوب نظام مراقبت های اولیه بهداشتی (به زبان فارسی)، 5) مجله بین المللی تجارب و کارکردهای مطلوب نظام مراقبت های اولیه بهداشتی (به زبان انگلیسی) جهت به ثبت رساندن، ارزیابی کردن و انتشار سالانه هزاران تجریه و کارکرد مطلوب یا خوب در حوزه نظام مراقبت های اولیه بهداشتی ایران در سامانه پورتال ملی تجارب و کارکردهای مطلوب نظام مراقبت های اولیه بهداشتی و نیز صدها مقاله فارسی یا انگلیسی در حوزه مزبور در مجلات بین المللی تجارب و کارکردهای مطلوب نظام مراقبت های اولیه بهداشتی به زبان های فارسی یا انگلیسی در قالب شبکه های علمی و تحقیقاتی منطقه ای، ملی و بین المللی با رویکرد به ارتقای روحیه جهاد علمی در پرسنل، رابطین و داوطلبین سلامت شاغل یا فعال در وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی و دانشگاه های علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی تابعه و دیگر بخش های توسعه مرتبط با نظام سلامت تشکیل می شود و مصوبات آن بعد از تائید شورایعالی و راهبردی آن برای کلیه دانشگاه های علوم پزشکی توصیه می شود.

بخش اول – كليات و اهداف دبیرخانه

ماده 1

نام دبیرخانه دائمی عبارت است از دبیرخانه دائمی ثبت و انتشار تجارب و کارکردهای مطلوب نظام مراقبت های اولیه بهداشتی که در اين آئین نامه و کلیه آئین نامه های دیگر به لحاظ رعايت اختصار ” دبیرخانه ” ناميده مي شود.

ماده 2

نوع فعاليت اين دبیرخانه کاملا علمي، آموزشي، پژوهشي و اجرايي با ماهيت غير سياسي و انتفاعي دولتي بوده و ضمن رعايت كامل قوانين و مقررات جمهوري اسلامي ايران و بر اساس سياست ها، خط مشي ها و هماهنگي با وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشكي و تحت نظر 1) معاونت بهداشت وزارت متبوع، 2) دانشگاه علوم پزشکي و خدمات بهداشتی درمانی خراسان شمالي، 3) آئین نامه مصوب دبیرخانه فعاليت خواهد نمود.

ماده 3

محدوده فعاليت دبیرخانه در سطح ملی است اما مي تواند با کلیه وزارتخانه ها، سازمان ها، ادارات، موسسات، دانشگاه ها، مراکز تحقیقاتی و شبکه های تحقيقاتي و دیگر اجزای فعال در حوزه نظام سلامت طبق قوانین و مقررات نظام جمهوری اسلامی ایران در سطح ملي، منطقه اي و بين المللي ارتباط و همکاري هاي دو جانبه و چند جانبه داشته باشد.

ماده 4

واحد ستادی دبیرخانه جهت استقرار شورایعالی و راهبردی و شورای رابطین در ساختمان معاونت بهداشت وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی و واحد اجرایی دبیرخانه جهت استقرار کمیسیون دائمی، کمیته های تخصصی و گروه های کاری در ساختمان مرکز تحقیقات کاربردی سلامت همگانی و توسعه پایدار واقع در استان خراسان شمالي، شهر بجنورد به نشاني بلوار دولت، ساختمان مرکزی دانشگاه علوم پزشکی، ایجاد می گردد. همچنین دبیرخانه جهت انجام بهینه امور علمی مرتبط با خود در سطح ملی و بین المللی دفتری در ساختمان معاونت تحقیقات و فناوری وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی ايجاد می نمايد.

ماده 5

دبیرخانه تابعيت جمهوري اسلامي ايران را دارد و كليه اعضاي آن التزام خود را به قانون اساسي جمهوري اسلامي ايران اعلام مي دارند.

ماده 6

مدت فعاليت دبیرخانه از تاريخ تاسيس به مدت نا محدود مي باشد.

ماده 7

کليه دارايي هاي منقول و غير منقول اين دبیرخانه متعلق به دانشگاه علوم پزشکي خراسان شمالي و معاونت بهداشت وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی است.

ماده 8

اهداف دبیرخانه عبارتند از:

هدف اصلي

سیاست گذاری، تدوین و گسترش فرایندهای اجرایی و ارتقایی جهت دستیابی به جایگاه سیاسی، حقوقی و علمی ایران تا رتبه سوم تولیدات علمی در سطح بین المللی در یک برنامه پنج ساله و براساس برنامه ملی ثبت و انتشار تجارب و کارکردهای مطلوب نظام مراقبت های اولیه بهداشتی در سطح ملی و بین المللی با رویکرد به کشورهای منطقه مدیترانه شرقی، عضو سازمان کنفرانس اسلامی و جنبش غیر متعهدها و بر پایه سند چشم انداز 1404

اهداف فرعي

1) شناسايي تجارب و كاركردهاي مطلوب نظام مراقبت های اولیه بهداشتی توسط تلاشگران عرصه سلامت در سطح محلي، ملي، منطقه اي و بين المللي بالاخص کشورهای منطقه مدیترانه شرقی، عضو سازمان کنفرانس اسلامی و جنبش غیر متعهد ها

2) ارائه شفاف تري از تجارب و كاركردهاي مطلوب نظام مراقبت های اولیه بهداشتی توسط تلاشگران عرصه سلامت در سطح محلي، ملي، منطقه اي و بين المللي بالاخص کشورهای منطقه مدیترانه شرقی، عضو سازمان کنفرانس اسلامی و جنبش غیر متعهد ها

3) تدوين و گسترش فرهنگ مستند سازی تجارب و كاركردهاي نظام مراقبت های اولیه بهداشتی توسط تلاشگران عرصه سلامت در سطح محلي، ملي، منطقه اي و بين المللي بالاخص کشورهای منطقه مدیترانه شرقی، عضو سازمان کنفرانس اسلامی و جنبش غیر متعهد ها

4) شناسايي و انتشار معيارهاي مناسب جهت ارزش گزاري، سنجش و ارتقای كيفيت تجارب و كاركردهاي مطلوب نظام مراقبت های اولیه بهداشتی توسط تلاشگران عرصه سلامت در سطح محلي، ملي، منطقه اي و بين المللي بالاخص کشورهای منطقه مدیترانه شرقی، عضو سازمان کنفرانس اسلامی و جنبش غیر متعهد ها

5) شناسايي فرصت هاي قابل دسترس با توجه به سیاست ها و برنامه های توسعه اي براي كمك به ايجاد شرايط مطلوب تر در ارائه خدمات و فعالیت های حقوق بشری توسط تلاشگران عرصه سلامت در سطح محلي، ملي، منطقه اي و بين المللي بالاخص کشورهای منطقه مدیترانه شرقی، عضو سازمان کنفرانس اسلامی و جنبش غیر متعهد ها

6) تدوين و گسترش فرهنگ عملگرايي براي گذر از مرحله ايده به عمل به جهت كسب يك تجربه و كاركرد مطلوب توسط تلاشگران عرصه سلامت در سطح محلي، ملي، منطقه اي و بين المللي بالاخص کشورهای منطقه مدیترانه شرقی، عضو سازمان کنفرانس اسلامی و جنبش غیر متعهد ها

اهداف کاربردی

9) ایجاد جایزه تجارب و کارکردهای مطلوب نظام مراقبت های اولیه بهداشتی بجنورد در سطح ملی و بین المللی

بخش دوم – ساختار دبیرخانه

ماده 9

اركان دبیرخانه عبارتند از

الف- اعضای دبیرخانه

ب- شوراهای دبیرخانه

ج- کمیته های تخصصی

د- گروه های کاری

الف- اعضای دبیرخانه:

1- رئیس دبیرخانه

2- قائم مقام رئیس دبیرخانه

3- معاون دبیرخانه

4- مسئول روابط عمومی و امور بین الملل دبیرخانه

5- کارشناسان دبیرخانه

ب- شوراهای دبیرخانه:

6- شورایعالی و راهبردی دبیرخانه که شامل اعضای پیشنهادی مجریان برنامه و تایید معاونت بهداشت وزارت متبوع از میان اندیشمندان، فعالان و علاقه مندان معاونت های مختلف وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی و دانشگاه های علوم پزشکی کشور می باشد.

7- کمیسیون دائمی دبیرخانه که شامل اعضای شورای علمی و پژوهشی مرکز تحقیقات کاربردی سلامت همگانی و توسعه پایدار دانشگاه علوم پزشکی خراسان شمالی است.

8- شورای رابطین دبیر خانه که شامل نماینده معاونت های مختلف وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی، دانشگاه های علوم پزشکی کشور و سازمان های دولتی و غیر دولتی مرتبط با نظام سلامت در دبیرخانه است.

ج- کمیته های تخصصی:

9- کمیته تخصصی سیاست گذاری، تدوین و گسترش فرایندهای آموزشی، ارتقایی و ارزیابی مبتنی بر شواهد تجارب و کارکردهای مطلوب نظام مراقبت های اولیه بهداشتی در برنامه ملی مرتبط

10- کمیته تخصصی سیاست گذاری، تدوین و گسترش فرایندهای اجرایی ثبت و انتشار تجارب و کارکردهای مطلوب نظام مراقبت های اولیه بهداشتی در برنامه ملی مرتبط

د- گروه های کاری:

11- آموزش و پژوهش

12- گسترش و مدیریت شبکه

13- توسعه سازمان و منابع

14- استفاده از اطلاعات و آمار در تصمیم گیری

15- سلامت جمعیت و خانواده

16- بهداشت مدارس، نوجوانان و جوانان

17- آموزش و ارتقاء سلامت

18- شیوه زندگی سالم

19- بهداشت محیط، حرفه ای و طب کار

20- پیشگیری و مبارزه با بیماریهای واگیر

21- پیشگیری و مبارزه با بیماریهای غیر واگیر

22- مدیریت بحران، سوانح و حوادث، فوریت های پزشکی

23- سلامت روان، سلامت اجتماعی و اعتیاد

24- امور درمان و بیمارستان ها

25- امور آزمایشگاه ها

26- امور غذا و دارو

ماده 10

انتخاب و وظايف رئيس دبیرخانه

انتخاب رئیس دبیرخانه با معرفی مجریان برنامه ملی ثبت و انتشار تجارب و کارکردهای مطلوب نظام مراقبت های اولیه بهداشتی و تایید معاون بهداشت وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی و ابلاغ وزیر محترم وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی هر چهارسال يكبار منصوب مي گردد و انتخاب مجدد وی بلامانع است. همچنین رئيس دبیرخانه بالاترين مقام اجرائي دبیرخانه است و در حدود ضوابط قانوني و مصوبات شورايعالي و راهبردی جهت اجراي وظايف و امور محوله اقدام مي نمايد. چنانچه ادامه همكاري رئیس دبیرخانه به علل فوت، عزل و يا استعفا غير ممكن شود، مجریان برنامه ملی ثبت و انتشار تجارب و کارکردهای مطلوب نظام مراقبت های اولیه بهداشتی مي توانند شخص واجد شرايط و مورد اعتماد ديگري را بعنوان رئیس دبیرخانه به معاون بهداشت وزارت متبوع معرفی و پس از تایید با ابلاغ وزیر بهداشت درمان و آموزش پزشکی منصوب می گردد.

ماده 11

انتخاب و وظايف قائم مقام رئیس دبیرخانه

انتخاب قائم مقام رئیس دبیرخانه با معرفی مجریان برنامه ملی ثبت و انتشار تجارب و کارکردهای مطلوب نظام مراقبت های اولیه بهداشتی و ابلاغ رئیس دبیرخانه تعيين مي گردد. رئیس دبیرخانه می تواند برخی از اختیارات خود را به قائم مقام خود تنفیذ نماید. چنانچه ادامه همكاري قائم مقام رئیس دبیرخانه به علل فوت، عزل و يا استعفا غير ممكن شود، رئيس محترم دبیرخانه با مشورت مجریان برنامه مي تواند شخص واجد شرايط و مورد اعتماد ديگري را بعنوان قائم مقام رئیس دبیرخانه تعیین نماید.

ماده 12

انتخاب و وظايف معاون رئیس دبیرخانه

انتخاب معاون رئیس دبیرخانه با معرفی مجریان برنامه ملی ثبت و انتشار تجارب و کارکردهای مطلوب نظام مراقبت های اولیه بهداشتی و ابلاغ رئیس دبیرخانه تعيين مي گردد. پيگيري کليه فعاليت هاي درون بخشی و بیرون بخشی الف- اعضای دبیرخانه، ب- شوراهای دبیرخانه، ج- کمیته های تخصصی، د- گروه های کاری دبیرخانه بعهده معاون دبیرخانه است. همچنین معاون دبیرخانه دبیر جلسات کلیه شورای های دبیرخانه و کمیته های تخصصی دبیرخانه و گروه های کاری دبیرخانه می باشد. چنانچه ادامه همكاري معاون دبیرخانه به علل فوت، عزل و يا استعفا غير ممكن شود، رئيس محترم دبیرخانه با مشورت مجریان برنامه مي تواند شخص واجد شرايط و مورد اعتماد ديگري را بعنوان معاون دبیرخانه تعیین نماید.

ماده 13

انتخاب و وظايف مسئول روابط عمومی و امور بین الملل دبیرخانه

انتخاب مسئول روابط عمومی و امور بین الملل دبیرخانه با معرفی مجریان برنامه ملی ثبت و انتشار تجارب و کارکردهای مطلوب نظام مراقبت های اولیه بهداشتی و تایید و ابلاغ رئیس دبیرخانه تعيين مي گردد. همچنین مسئول روابط عمومی و امور بین الملل دبیرخانه مسئول کلیه اقدامات و هماهنگی های درون بخشی و بیرون بخشی دبیرخانه جهت اطلاع رسانی مناسب اخبار و مصوبات می باشد. چنانچه ادامه همكاري مسئول روابط عمومی و امور بین الملل دبیرخانه به علل فوت، عزل و يا استعفا غير ممكن شود، رئيس محترم دبیرخانه با مشورت مجریان برنامه مي تواند شخص واجد شرايط و مورد اعتماد ديگري را بعنوان مسئول روابط عمومی و امور بین الملل منصوب نمايد.

ماده 14

انتخاب و وظايف شورایعالی و راهبردی دبیرخانه

شورایعالی و راهبردی دبیرخانه که شامل حداکثر بیست نفر از اعضای پیشنهادی مجریان برنامه و تایید و ابلاغ معاونت بهداشتی وزارت متبوع از میان اندیشمندان، فعالان و علاقه مندان نظام سلامت کشور بهمراه نمایندگان تام الختیار معاونت های مختلف وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی می باشد. وظايف شورايعالي و راهبردی دبیرخانه بشرح زير مي باشد: 1) تصويب خط مشي علمی و اجرایی دبیرخانه، 2) تصويب پیشنهادهای شورای رابطین دبیر خانه از طريق كميسيون دائمی، 3) تصويب پیشنهادهای كميته هاي تخصصي از طريق كميسيون دائمی، 3) پیگیری گزارشات عملکرد گروه های کاری، كميته هاي تخصصي و شورای رابطین از طريق كميسيون دائمی، 4) تصویب فرایندهای همكاري با ساير وزارتخانه ها، سازمان ها، ادارات، موسسات، دانشگاه ها، مراکز تحقیقاتی و شبکه های تحقيقاتي و دیگر اجزای فعال در حوزه نظام سلامت و سازمانهاي بين المللي مطابق مقررات و ضوابط مربوطه، 4) بررسي و تصويب گزارش سالانه فعاليتهاي دبیرخانه، 5) بررسي و تصويب و بودجه سالانه دبیرخانه درمحدوده اعتبارات تخصيصي و با رعايت ضوابط قانوني، 6) تصويب دستورالعمل هاي مربوط به امور داخلي ارکان اجرائي دبیرخانه، 7) پيشنهاد ارکان و تشكيلات دبیرخانه. چنانچه ادامه همكاري هر یک از اعضای شورایعالی و راهبردی دبیرخانه به علل فوت، عزل و يا استعفا غير ممكن شود، رئيس محترم دبیرخانه با مشورت مجریان برنامه مي تواند شخص واجد شرايط و مورد اعتماد ديگري را بعنوان عضو شورایعالی و راهبردی دبیرخانه به معاون بهداشت وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی معرفی نمايد.

تبصره 1- کلیه مصوبات شورايعالي و راهبردی دبیرخانه براساس سياستها و خط مشي ها و هماهنگي با وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشكي خواهد بود.

تبصره 2- جلسات شورايعالي و راهبردی دبیرخانه هر 3 ماه یکبار تشکیل می گردد و مصوبات آن باید رای حداقل نصف بعلاوه یک اعضای شورا را داشته باشد. در صورت لزوم و بنا بر تشخیص رئیس محترم دبیرخانه جلسات فوق العاده شورايعالي و راهبردی دبیرخانه می تواند تشکیل شود.

ماده 15

انتخاب و وظايف کمیسیون دائمی دبیرخانه

کمیسیون دائمی دبیرخانه شامل اعضای شورای علمی و پژوهشی مرکز تحقیقات کاربردی سلامت همگانی و توسعه پایدار دانشگاه علوم پزشکی خراسان شمالی می باشند که طبق آئین نامه های مصوب این مرکز تعیین می گردند. اعضا مزبور با معرفی رئیس مرکز تحقیقات کاربردی سلامت همگانی و توسعه پایدار و تایید رئیس دانشگاه علوم پزشکی خراسان شمالی و ابلاغ رئیس دبیرخانه عضو کمیسیون دائمی دبیرخانه منصوب می گردند. این کمیسیون مسئول جمع بندي پيشنهادات گروه های کاری، کمیته های تخصصی، شورای رابطین جهت بررسي و تعيين موضوعات قابل طرح در شورايعالي و راهبردی دبیر خانه دائمی ثبت و انتشار تجارب و کارکردهای مطلوب نظام مراقبت های اولیه بهداشتی می باشد.

ماده 16

شورای رابطین دبیرخانه

شورای رابطین دبیر خانه شامل رابطین دانشگاه های علوم پزشکی کشور و سازمان های دولتی و غیر دولتی مرتبط با نظام سلامت است. کلیه وزارتخانه ها، سازمان ها، ادارات، موسسات، دانشگاه ها، مراکز تحقیقاتی و شبکه های تحقيقاتي و دیگر اجزای فعال در حوزه نظام سلامت می توانند رابطی را با نامه بالاترین مقام اجرایی خود جهت عضویت در شورای رابطین به دبیرخانه معرفی نمایند. این شورا مسئول هماهنگی جهت عملیاتی نمودن سیاست گذاری ها و فرایندهای اجرایی مصوبات شورایعالی و راهبردی دبیرخانه در سطح ملی و بین المللی است. همچنین شورای رابطین می تواند درخواست های خود را از طریق گروه های کاری، کمیته های تخصصی و یا کمیسیون دائمی جهت پیشنهاد و تصویب به شورایعالی و راهبردی دبیرخانه ارسال نماید.

ماده 17

وظايف دبیرخانه

1- بررسي مقدماتي درخواستها و پيشنهادها از لحاظ قابل طرح بودن در شورایعالی و راهبردی دبیرخانه دائمی ثبت و انتشار تجارب و کارکردهای مطلوب نظام مراقبت های اولیه بهداشتی.

2- دبیرخانه دائمی ثبت و انتشار تجارب و کارکردهای مطلوب نظام مراقبت های اولیه بهداشتی پس از دريافت پيشنهاد كميته هاي تخصصي حداكثر ظرف 2 هفته موضوع را از لحاظ قابل طرح بودن در شورایعالی و راهبردی دبیرخانه از طريق كميسيون دائمی بررسي مي نمايد و موضوعات رد شده با ذكر دليل به پيشنهاد دهنده اعلام مي گردد.

3- تهيه دستور جلسات شورایعالی و راهبردی دبیرخانه دائمی ثبت و انتشار تجارب و کارکردهای مطلوب نظام مراقبت های اولیه بهداشتی و اعلام آن به اعضا حداقل 2 هفته قبل از برگزاري هر جلسه براساس گزارشات و پيشنهادات دريافتي از كميته هاي تخصصي كه مصوب كميسيون دائمي شده اند.

4- تنظيم برنامه هاي تشكيل جلسات شورایعالی و راهبردی دبیرخانه دائمی ثبت و انتشار تجارب و کارکردهای مطلوب نظام مراقبت های اولیه بهداشتی و تدوين صورتجلسه مربوطه.

5- اعلام مصوبات شورایعالی و راهبردی دبیرخانه دائمی ثبت و انتشار تجارب و کارکردهای مطلوب نظام مراقبت های اولیه بهداشتی حداكثر 1 هفته بعد از تشكيل جلسه به اعضاء و دستگاههاي اجرايي ذيربط.

6- مصوبات شورایعالی و راهبردی دبیر خانه دائمی ثبت و انتشار تجارب و کارکردهای مطلوب نظام مراقبت های اولیه بهداشتی پس از تاييد و ابلاغ رييس شورا توسط معاون شورا به دستگاههاي اجرايي ارسال و از زمان ابلاغ كليه دستگاههاي مرتبط می توانند مفاد آن را اجرایی نمایند.

7- پيگيري مصوبات و ارائه گزارش از روند اجراي مصوبات به شورایعالی و راهبردی دبیر خانه دائمی ثبت و انتشار تجارب و کارکردهای مطلوب نظام مراقبت های اولیه بهداشتی.

ماده 18

گردش کار در دبیرخانه

1- پي گيري اختصاص زمان جلسه شورايعالي و راهبردی دبیر خانه دائمی ثبت و انتشار تجارب و کارکردهای مطلوب نظام مراقبت های اولیه بهداشتی از طريق دفتر وزارتي

2- پي گيري تشكيل جلسات كميسيون دائمي و ارائه جمع بندي پيشنهادات جهت بررسي و تعيين موضوعات قابل طرح در شورايعالي و راهبردی دبیر خانه دائمی ثبت و انتشار تجارب و کارکردهای مطلوب نظام مراقبت های اولیه بهداشتی

3- تدوين دستور جلسه شورايعالي و راهبردی دبیر خانه دائمی ثبت و انتشار تجارب و کارکردهای مطلوب نظام مراقبت های اولیه بهداشتی

4- گزارش عملكرد مصوبات جلسات قبلي شورايعالي و راهبردی دبیر خانه دائمی ثبت و انتشار تجارب و کارکردهای مطلوب نظام مراقبت های اولیه بهداشتی

5- ارسال دعوتنامه به همراه دستور جلسه براي اعضاء شورايعالي و راهبردی دبیر خانه دائمی ثبت و انتشار تجارب و کارکردهای مطلوب نظام مراقبت های اولیه بهداشتی

6- تدوين برنامه زمانبندي جلسه شورايعالي و راهبردی دبیر خانه دائمی ثبت و انتشار تجارب و کارکردهای مطلوب نظام مراقبت های اولیه بهداشتی و ارسال آن براي اعضاء.

7- تدوين صورتجلسه شورايعالي و راهبردی دبیر خانه دائمی ثبت و انتشار تجارب و کارکردهای مطلوب نظام مراقبت های اولیه بهداشتی و پيگيري جهت دريافت امضاي اعضاء.

8- اعلام و ارسال مصوبات شورايعالي و راهبردی دبیر خانه دائمی ثبت و انتشار تجارب و کارکردهای مطلوب نظام مراقبت های اولیه بهداشتی به اعضاء و دستگاههاي اجرايي ذيربط.

ماده 19

اين آئین نامه مشتمل بر 2 فصل و 19 ماده و 2 تبصره در نشست مورخ 26/05/1392 شورایعالی و راهبردی دبیرخانه دائمی ثبت و انتشار تجارب و کارکردهای مطلوب نظام مراقبت های اولیه بهداشتی به تصويب رسيد.

بسته دوم: شبکه تحقیقات ثبت و انتشار تجارب و کارکردهای مطلوب نظام مراقبت های اولیه

این بسته بعد از راه اندازی کامل دبیرخانه توسط دانشگاه های علوم پزشکی متقاضی از معاونت تحقیقات و فناوری وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی در خواست و بعد از تصویب شورای سیاست گذاری وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی اجرایی می گردد.

بسته سوم: پورتال ملی تجارب و کارکردهای مطلوب نظام مراقبت های اولیه بهداشتی ایران

تجارب و کارکردهای مطلوب حوزه ایست در حال گسترش که تمرکز آن بر روی بهبود روش های انجام دادن فرایندها و عملکردها است. در حیطه سلامت عمومی، تجارب و کارکردهای مطلوب شامل مداخلاتی می شوند که الف) تاثیر مشخص و ملموسی بر کیفیت زندگی مردم دارند؛ ب) نتیجه مشارکت موثر بین عموم مردم و بخشهای خصوصی و دولتی جامعه هستند؛ پ) از نظر اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی و محیطی پایدارند. بعبارت دیگر تجارب و کارکردهای مطلوب شواهد قابل اتکایی را در بخش سلامت عمومی فراهم می آورند تا پس از تدوین و ارتقا در موارد زیر استفاده شوند: الف) بهبود سیاستگذاری عمومی بر مبنای تجارب و کارکرد، ب) افزایش آگاهی تصمیم گیرندگان در تمامی سطوح و آگاهی عموم مردم در مورد راه حلهای ممکن برای مشکلات معمول اجتماعی، اقتصادی، محیطی، پ) تسهیم و انتقال دانش، تخصص و تجارب از طریق گسترش ارتباطات و آموزش همتا. پر واضح است که تمام شواهد ارزش یکسانی ندارند و برخی شواهد قدرت و ارزش بیشتری برای متاثر کردن تصمیم گیریها دارند. برخی شواهد حاصل مطالعات مداخله ای کنترل شده و برخی حاصل مطالعات کمی غیر مداخله ای هستند که در تعمیم دادن یافته هایشان جانب احتیاط را رعایت می کنند و برخی هم از مطالعات کیفی و یا ترکیبی از روشهای کمی و کیفی حاصل می شوند. با این حال، در بسیاری از موارد فهمیدن روشهایی که شواهد از آنها بوجود آمده اند مشکل است.

پورتال ملی تجارب و کارکردهای مطلوب نظام مراقبت های اولیه بهداشتی توسط محققین گروه علمی و پژوهشی ارتقای کیفیت زندگی، مرکز تحقیقات کاربردی سلامت همگانی و توسعه پایدار دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی خراسان شمالی پیشنهاد، طراحی و اجرا شده است تا به عنوان جزئی از یک رویکرد مبتنی بر شواهد به سلامت عمومی و سیاستگذاریهای این حوزه، بتواند استفاده از مداخلات موثر بر مبنای متدولوژیهای درست و ارزیابی شده را ترویج دهد. به این منظور این پورتال سعی می نماید شواهد را جمع آوری، ارزیابی و تدوین نماید تا از این طریق بانک اطلاعات طبقه بندی شده و قابل جستجویی برای تجارب و کارکردهای مطلوب نظام مراقبت های اولیه ایران ایجاد نماید. این پورتال برای اولین بار در ایران نقش ارائه اطلاعات حاصل از تجربه و کارکرد را به افراد و سازمانهای نیازمند این اطلاعات را به عهده می گیرد. بانک اطلاعاتی تجارب و کارکردهای مطلوب علاوه بر تسهیل تصمیم گیری و سیاستگذاری مبتنی بر شواهد، به حرفه گران حوزه سلامت عمومی امکان جستجو در تجارب و کارکردها و یافتن مداخلات مورد نظرشان را می دهد تا از آنها برای بهبود عملکرد خود استفاده کرده و یا مطالعات بیشتری را در زمینه مداخلاتی که موفقیتهایی داشته‎اند انجام دهند( پیوست های شماره های دو، سه، چهار، پنج، شش)

بسته چهارم: مجله بین المللی تجارب و کارکردهای مطلوب نظام مراقبت های اولیه بهداشتی (به زبان فارسی)

بسته پنجم: مجله انگلیسی بین المللی تجارب و کارکردهای مطلوب نظام مراقبت های اولیه بهداشتی (پیوست شماره هشتم)

ارزشيابي برنامه

هدف از ارزشيابي بررسي و تعيين ميزان دستيابي به اهداف كلي برنامه توسط هر یک از دانشگاه های علوم پزشکی کشور است. این برنامه براساس شاخص های آموزش نیروی انسانی، استقرار نظام عملکرد مبتنی بر شواهد، شاخص طراحی و انجام پروژه های اقدام پژوهی و شاخص های ثبت تجارب و کارکردهای مطلوب مراقبت های اولیه بهداشتی در 1) پورتال ملی تجارب و کارکردهای مطلوب مراقبت های اولیه بهداشتی، 2) مجله بین المللی تجارب و کارکردهای مطلوب مراقبت های اولیه بهداشتی (به زبان فارسی)، 3) مجله بین المللی تجارب و کارکردهای مطلوب مراقبت های اولیه بهداشتی (به زبان انگلیسی)، و در نهایت شاخص کسب امتیاز پژوهشی هر دانشگاه از این محتوای برنامه. ارزشيابي برنامه از نظر زماني به دو صورت تكويني (پايان هر سال) و تراكمي (هر پنج سال يك بار) صورت خواهد گرفت. در ارزشيابي تكويني در پايان هر سال، كليه افراد ذينفع، محتواي برنامه را مورد ارزشيابي قرار خواهند داد. در ارزشيابي تراكمي، كليه افراد ذينفع و متخصصين، محتواي برنامه را مورد ارزشيابي قرار خواهند داد.

شاخص هاي پيشنهادي براي ارزشيابي

1) تعداد کارگاه های آموزشی عمومی و تخصصی مرتبط با این برنامه

2) تعداد پرسنل دانشجویان و داوطلبان نظام سلامت كه گواهی آموزش های عمومی و تخصصی مرتبط با این برنامه را کسب کرده اند.

3) تشکیل شورای اچ.اس.آر دانشگاه براساس دستورالعمل های ارسالی

4) تعداد جلسات شورای اچ.اس.آر دانشگاه براساس دستورالعمل های ارسالی

5) تعداد طرح های اقدام پژوهی شورای اچ.اس.آر دانشگاه براساس دستورالعمل های ارسالی

6) تعداد تجارب و کارکردهای مطلوب نظام مراقبت های اولیه بهداشتی مصوب و منتشر شده در پورتال ملی مرتبط با برنامه

7) تعداد تجارب و کارکردهای مطلوب نظام مراقبت های اولیه بهداشتی مصوب و منتشر شده در مجله فارسی مرتبط با برنامه

8) تعداد تجارب و کارکردهای مطلوب نظام مراقبت های اولیه بهداشتی مصوب و منتشر شده در مجله انگلیسی مرتبط با برنامه

9) میزان امتیاز کسب شده پژوهشی دانشگاه براساس تولیدات علمی مرتبط با این برنامه

شاخص هاي پيشنهادي براي ارزشيابي

1) آموزش حداقل 80 درصد پرسنل، دانشجویان و داوطلبان نظام سلامت در دانشگاه در طول پنج سال آینده

2) تشکلیل و برگزاری حداقل 12 جلسه شورای اچ.اس.آر دانشگاه در هر سال

3) سهم حداقل 10 درصدی بودجه طرح های تحقیقاتی هر دانشگاه به طرح های اقدام پژوهی

4) تعداد تجارب و کارکردهای مطلولب مراقبت های اولیه بهداشتی ثبت شده در پورتال ملی مرتبط با این برنامه به میزان حداقل 30 درصد اعضای پرسنل، دانشجویان و داوطلبان نظام سلامت هر دانشگاه در هر سال

5) تعداد تجارب و کارکردهای مطلولب مراقبت های اولیه بهداشتی ثبت شده در پورتال ملی مرتبط با این برنامه به میزان حداقل 5 درصد اعضای پرسنل، دانشجویان و داوطلبان نظام سلامت هر دانشگاه در هر سال

6) تعداد تجارب و کارکردهای مطلولب مراقبت های اولیه بهداشتی ثبت شده در پورتال ملی مرتبط با این برنامه به میزان حداقل یک درصد اعضای پرسنل، دانشجویان و داوطلبان نظام سلامت هر دانشگاه در هر سال

7) کسب حداقل ده درصد امتیاز پژوهشی هر دانشگاه براساس تولیدات علمی مرتبط با این برنامه

مستندات اقدامات انجام شده